Διαθεματικό σχέδιο δράσης
Στέλα-Μαρίνα Κωστάκη, Μαγδαληνή Επταμηνιτάκη
1ο Δημοτικό Σχολείο Γαζίου
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το συγκεκριμένο Διαθεματικό Σχέδιο Δράσης απευθύνεται σε παιδιά Α’ δημοτικού. Θέμα του είναι η καλλιέργεια πνεύματος συνεργασίας και αλληλεγγύης ανάμεσα στα παιδιά των χωρών της Ευρώπης, με κοινό στόχο την ευαισθητοποίηση όλων σχετικά με τη θαλάσσια βιοποικιλότητα. Τα παιδιά καλούνται να ανταποκριθούν σε δραστηριότητες που εμπλέκουν όλα τα γνωστικά αντικείμενα, ενώ οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) υποστηρίζουν έμπρακτα την εκπαιδευτική διαδικασία.
Ο ήρωάς μας, Φύκιος Ποσειδώνιος, είναι ένα φυτό της Μεσογείου. Ανήκει στη μεγάλη οικογένεια του Ποσειδώνα. Δικτυωμένος και με περιβαλλοντικές ανησυχίες, αποφασίζει να στείλει email στα παιδιά καθώς, με μια πρόχειρη αναζήτηση στο διαδίκτυο, μαθαίνει πως πρόκειται να ασχοληθούν με τα φύκη και πως είναι ευαισθητοποιημένα σε οικολογικά θέματα. Ο Φύκιος ενημερώνει τα παιδιά για τον τόπο κατοικίας του, καθώς και για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει. Η ρύπανση των θαλασσών απειλεί την υγεία του και για αυτό αποφασίζει να δράσει, καθώς πιστεύει ακράδαντα πως “εγώ κι εσύ μαζί” μπορούμε να κάνουμε θαύματα.
ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ
Φυτικοί οργανισμοί, Ευρώπη, Μεσόγειος, αλληλεγγύη, βιοποικιλότητα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το “eurofykious project” προέκυψε ως ανάγκη σύνδεσης και συντονισμού πολλών, επιμέρους, Προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων. Συγκεκριμένα αποτελεί την προσπάθεια σύνδεσης: α) ενός Προγράμματος Αγωγής Υγείας με τίτλο: “Εγώ κι εσύ μαζί” και θέμα την καλλιέργεια της αλληλεγγύης μεταξύ των ανθρώπων, β) ενός Προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με τίτλο: “Οι κρεμαστοί κήποι της Α’ τάξης” και θέμα τη δημιουργία κήπου μέσα στη σχολική αίθουσα, γ) της συμμετοχής μας στο δίκτυο “Teachers4Europe”, δ) της επιμόρφωσής μας β’ επιπέδου για την αξιοποίηση κι εφαρμογή των Τεχνολογιών Πληροφορικής Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στη διδακτική πράξη, καθώς και ε) της συμμετοχής μας στο 4ο Εκπαιδευτικό Συμπόσιο Φυκολογίας.
ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ
Σκοπός του συγκεκριμένου διαθεματικού σχεδίου δράσης είναι να ευαισθητοποιήσει τα παιδιά της Α’ Δημοτικού σχετικά με περιβαλλοντικά θέματα, όπως αυτό της ρύπανσης των θαλασσών, καθώς και να τα παρακινήσει να σκεφτούν πως η προστασία του περιβάλλοντος είναι ευθύνη όλων μας.
Επιμέρους στόχοι του προγράμματος είναι: να αναδειχθεί ο ρόλος του μαθητή ως ενεργού πολίτη, ο οποίος με δικές του παρεμβάσεις μπορεί να συμβάλλει θετικά τόσο στη διαμόρφωση του περιβάλλοντος, με ποικίλα προσωπικά, παιδαγωγικά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά οφέλη που μπορεί να έχει αυτή η δράση του, όσο και στη διάδοση της έννοιας της αλληλεγγύης και του σεβασμού. Να αναπτυχθεί η κριτική και δημιουργική σκέψη των μαθητών καθώς και να καλλιεργηθεί το αίσθημα της συμμετοχής και της συλλογικής προσπάθειας. Τέλος, επιμέρους στόχο αποτελεί τα παιδιά να αλληλεπιδράσουν και να διασκεδάσουν στηρίζοντας και προβάλλοντας τις δραστηριότητές τους και μέσω των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών.
ΑΝΟΙΧΤΑ ΜΕΤΩΠΑ...
Ήδη από τον Οκτώβριο σχεδιάζονται και κατατίθενται στο Γραφείο Σχολικών Δραστηριοτήτων τα Προγράμματα Αγωγής Υγείας και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Παράλληλα, η θεματική βαλίτσα “Κήποι”, από το πρόγραμμα “Βιβλία σε ρόδες”, έρχεται στο σχολείο μας και το ταξίδι στον κόσμο των φυτών ξεκινά μέσα από βιβλιογραφικές αναφορές, παραμύθια, δράσεις φιλαναγνωσίας και εικαστικής έκφρασης.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ενθουσιώδης ανταπόκριση των παιδιών της Α’ τάξης στη συγκεκριμένη θεματική βαλίτσα. Από τις δράσεις φιλαναγνωσίας προκύπτουν νέα παραμύθια, όπως: “Ο Αλέξανδρος και η μηλιά”, ή διασκευές γνωστών παραμυθιών, όπως: “Η Πριγκίπισσα των Κουκουτσιών”, τα οποία εικονογραφούνται αμέσως και μετατρέπονται σε ηλεκτρονικά βιβλία. Παράλληλα, φιλοξενούνται στις αίθουσές μας διάφορες εκθέσεις ζωγραφικών έργων των παιδιών, ενώ εντυπωσιακή είναι και η προθυμία τους να φροντίζουν τα φυτά της τάξης. Τον μικρό μας κήπο συνθέτουν οι φασολιές που φυτεύτηκαν με αφορμή το παραμύθι: “Ο Τζακ και η φασολιά”, ένας κάκτος κι ένα κυκλάμινο, ενώ κουκούτσια από τα φρούτα που καταναλώνονται στο διάλειμμα συλλέγονται με σκοπό να φυτευτούν.
ΝΕΑ ΜΕΤΩΠΑ ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΙ
Τον Φεβρουάριο ξεκινούν: α) η εμπλοκή μας στο δίκτυο “Theachers4Europe”, β) η συμμετοχή μας στο 4ο Εκπαιδευτικό Συμπόσιο Φυκολογίας, ενώ η επιμόρφωσή μας στο β’ επίπεδο για την αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική πράξη βρίσκεται σε εξέλιξη.
Βάσει των στόχων της εκπαιδευτικής δράσης “Teachers 4 Europe” για τον εμπλουτισμό των γνώσεων και των εμπειριών των μαθητών, σχετικά με τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και για τους τομείς του κοινωνικού και ατομικού πεδίου το οποίο αυτές επηρεάζουν, τίθεται η αναγκαιότητα εφαρμογής στην εκπαίδευση καινοτόμων μεθόδων διδασκαλίας, οι οποίες συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών προκλήσεων και αξιοποιούν τις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών. Δεδομένης της ηλικίας των μαθητών μας οι δράσεις που ακολουθούνται είναι όλες παιγνιώδους μορφής.
Ομοίως, οι δραστηριότητες ευαισθητοποίησης των παιδιών σε θέματα οικολογικού χαρακτήρα, και συγκεκριμένα η γνωριμία τους με το θαλάσσιο οικοσύστημα της Ποσειδωνίας, γίνεται με παιγνιώδη τρόπο, καθώς η ιδιαιτερότητα του 4ου Εκπαιδευτικού Συμποσίου Φυκολογίας έγκειται στο γεγονός ότι προσπαθεί να συνδυάσει τη φαντασία και τη δημιουργικότητα με την επιστημονική γνώση.
ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΝ
Βάσει των νέων δεδομένων και ανταποκρινόμενοι στις νέες προκλήσεις, ο σχεδιασμός των δραστηριοτήτων επαναπροσδιορίζεται και αλλάζει. Η αναγκαιότητα σύνδεσης όλων των ανοιχτών μετώπων είναι άμεση και επιτακτική. Η προσέγγιση του θέματος γίνεται ολιστικά. Στην κατεύθυνση αυτή γεννιέται η ιδέα ενός κεντρικού ήρωα ο οποίος παρακινεί τα παιδιά να εμπλακούν δυναμικά στο σχέδιο δράσης. Με τον τρόπο αυτό, γεννιέται ο Φύκιος Ποσειδώνιος, φυτό της θάλασσας, μέλος της οικογένειας του Ποσειδώνα, ο οποίος επικοινωνεί με email με τα παιδιά των τάξεών μας ζητώντας άμεσα τη βοήθειά τους προκειμένου να αντιμετωπίσει τις τραγικές συνθήκες που απειλούν την υγεία του.
Συνειδητά επιλέγεται η ενασχόληση με το φυτό Ποσειδωνία (Posidonia oceanica) κι όχι με κάποιο φύκος της θάλασσας, προκειμένου να γίνει άμεσα κατανοητή η διαφορά των δύο. Η Ποσειδωνία συγγενεύει με τα φυτά της ξηράς, έχει ρίζες, βλαστούς, φύλλα, κάνει άνθη και καρπούς. Τα φύκη είναι εξελικτικά κατώτερα φυτά της θάλασσας, χωρίς ρίζες, βλαστούς, φύλλα, άνθη και καρπούς (περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ). Στην κατεύθυνση αυτή δημιουργούνται φύλλα εργασίας παρουσιάζοντας τα μέρη του φυτού και του φύκους και το οικοσύστημα καθενός. Τα παιδιά καλούνται να συμπληρώσουν τα μέρη του φυτού και του φύκους, να ζωγραφίσουν αντίστοιχες εικόνες, ενώ για την ανατροφοδότηση της διαδικασίας αποσαφήνισης των όρων “φυτό - φύκος”, δημιουργείται άσκηση απάντησης “σωστού - λάθους” με το λογισμικό hotpotatoes.
Επιπλέον λόγο ενασχόλησής μας με το φυτό Ποσειδωνία αποτελεί το γεγονός ότι φύεται σε όλη τη Μεσόγειο και χρησιμοποιείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως από τα πλέον κατάλληλα εργαλεία υπολογισμού της καθαρότητας των νερών της Μεσογείου (Οδηγία για τα Νερά, WFD 2000/60/EC). Το στοιχείο αυτό αποτελεί κίνητρο υλοποίησης δραστηριοτήτων που έχουν σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ παράλληλα το σενάριο το οποίο παρουσιάζει τον ήρωα να νοσεί και να ζητά απεγνωσμένα βοήθεια, παρέχει τη δυνατότητα εισαγωγής των εννοιών της αλληλεγγύης και της δράσης σε συλλογικό, πανευρωπαϊκό επίπεδο.
ΤΟ “EUROFYKIOUS PROJECT”
e-ΑΡΧΗ
Καθώς η χρήση του υπολογιστή και η εμπλοκή των παιδιών με τις ΤΠΕ είναι, πλέον, μέρος της καθημερινής εκπαιδευτικής διαδικασίας, ανακοινώνεται στα παιδιά ότι έχει έρθει κάποιο email για εκείνα. Το ξάφνιασμα της είδησης μεγαλώνει, όταν, διαβάζοντας το email συνειδητοποιούν πως ένα φυτό της θάλασσας έχει επιλέξει να ζητήσει τη βοήθειά τους, καθώς ενημερώθηκε διαδικτυακά για την πορεία των δραστηριοτήτων τους σχετικά με τα φυτά. Το φυτό συστήνεται ως Φύκιος Ποσειδώνιος και εμπιστεύεται στα παιδιά το πρόβλημα υγείας του: κοντεύει να υποστεί ολική τύφλωση (Η Ποσειδωνία εξαφανίζεται όταν, εξαιτίας της ρύπανσης των νερών, οι ακτίνες του ήλιου δε φτάνουν στον βυθό). Ζητά από τα, ήδη οικολογικά ευαισθητοποιημένα, παιδιά τη φιλία και τη βοήθειά τους. Τα παιδιά ανταποκρίνονται άριστα στο email του Φύκιου, απαντώντας του άμεσα, με τη χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, πως είναι διατεθειμένα να βοηθήσουν με κάθε τρόπο. Παράλληλα προτείνουν και καταγράφουν τρόπους ουσιαστικής βοήθειας.
Ο Φύκιος συνεχίζει και συντηρεί την ηλεκτρονική επικοινωνία με τα παιδιά. Στο δεύτερο email του προσπαθεί να τα ενημερώσει, όσο το δυνατόν καλύτερα και με πιο απλά λόγια, για την οικολογική αξία των φυτών και των φυκών της θάλασσας, φροντίζοντας να κάνει σαφή τον διαχωρισμό των δύο. Στο αναλυτικό email του υπάρχουν σχετικές εικόνες και φωτογραφίες, ενώ παρουσιάζεται και γράφημα του γεωγραφικού τόπου όπου φύεται η Ποσειδωνία. Σε αυτό εμφανίζεται η λεκάνη της Μεσογείου έχοντας σημειωμένη στις ακτογραμμές των χωρών της Ευρώπης την παρουσία Ποσειδωνίας.
Το τρίτο email προς τον Φύκιο συντάσσεται και αποστέλλεται από τα παιδιά του δεύτερου τμήματος. Τα παιδιά των δυο τμημάτων έχουν ήδη ανταλλάξει πληροφορίες για τον ήρωα κι έχουν αποφασίσει να δράσουν από κοινού. Στο email τους τα παιδιά του δεύτερου τμήματος δηλώνουν συγκινημένα από την έκκληση του Φύκιου για βοήθεια και του στέλνουν το τραγούδι που έγραψαν για εκείνον, ως ένδειξη έμπρακτης συμπαράστασης.
ΟΙ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Τα παιδιά παρακινούνται να κάνουν σύνδεση του γραφήματος το οποίο υπάρχει στο email του Φύκιου με τον χάρτη της Ευρώπης που βρίσκεται τοποθετημένος στην αίθουσα. Παρατηρούν τις παραθαλάσσιες χώρες, επισημαίνουν την αναγκαιότητα συνδρομής όλων των χωρών για την προστασία της Μεσογείου και τη σωτηρία του Φύκιου, ενώ εντοπίζουν δυσκολίες στον τρόπο επικοινωνίας με τα παιδιά άλλων χωρών λόγω της έλλειψης κοινής γλώσσας.
Στο πλαίσιο εξεύρεσης λύσεων, προκειμένου να υπάρξει συνεργασία και άμεση βοήθεια προς τον Φύκιο, επικαλείται η συμβολή των Τεχνών, όπως της Μουσικής, της Ζωγραφικής, του Θεάτρου, της Παντομίμας, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως παγκόσμιες γλώσσες. Ήδη λίγο νωρίτερα τα παιδιά έχουν κληθεί να αποδώσουν χρωματικά διάφορα τραγούδια με ξενόγλωσσο στίχο. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά, καθώς συνειδητοποιούν ότι έχουν αποδώσει με τον καλύτερο τρόπο στίχους τους οποίος δεν έχουν κατανοήσει. Ταυτόχρονα ο καταιγισμός ιδεών επιφέρει δράσεις όπως τη δημιουργία φυλλαδίων ενημέρωσης και αφισών ευαισθητοποίησης των συμμαθητών και της τοπικής κοινωνίας, ενώ το διαδίκτυο προτείνεται ως το πλέον ισχυρό μέσο δημοσιοποίησης της όλης προσπάθειας σε ευρύ κοινό. Με τον τρόπο αυτό εισάγεται η αναγκαιότητα επικοινωνίας μέσω μιας ιστοσελίδας.
Τη λύση δίνει ο Φύκιος σε επόμενο email του, στο οποίο δηλώνει ενθουσιασμένος από την ανταπόκριση των μικρών του φίλων και προτείνει τη χρήση του νέου του blog για περισσότερη επικοινωνία και άμεση ανάδραση. Το blog έχει τίτλο “eurofykious” και τίθεται στη διάθεση κάθε ευαισθητοποιημένου φίλου του ήρωά μας. Εκεί ο Φύκιος αναρτά ενημερωτικό υλικό, χρήσιμα links, διάφορα παιχνίδια και ευελπιστεί να αποτελέσει το ιστολόγιό του πηγή ανταλλαγής ιδεών και χώρο δημιουργικής έκφρασης, καθώς παρακινεί τα παιδιά να αναρτήσουν και τις δικές τους δημιουργίες.
Στο πλαίσιο της εικαστικής έκφρασης τα παιδιά ακούν, μαθαίνουν και τραγουδούν το τραγούδι της Ποσειδωνίας, δημιουργία μεγαλύτερων παιδιών του Μουσικού Σχολείου Καβάλας, για τη συμμετοχή τους στο 3ο Εκπαιδευτικό Συμπόσιο Φυκολογίας. Οι μαθητές μας εμπνέονται και δημιουργούν το δικό τους τραγούδι, το οποίο με τη συμβολή της καθηγήτριας της Μουσικής μελοποιείται και τραγουδιέται από τους ίδιους. Παράλληλα, η καθηγήτρια Θεατρικής Αγωγής εμψυχώνει τα παιδιά σε θεατρικό παιγνίδι κατά το οποίο υποδύονται τους δύτες και συναντούν τον Φύκιο στο σπίτι του, όπου συζητούν και ανταλλάσσουν απόψεις για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής του. Αντίστοιχα, η καθηγήτρια των Εικαστικών βοηθά τα παιδιά να δημιουργήσουν κατασκευές με πρωταγωνιστές φύκη και φυτά της θάλασσας. Δημιουργούν αυτοσχέδια “τηλεόραση” στην οποία “προβάλλονται” οι ζωγραφιές τους δείχνοντας τη γέννηση φυκών στον βυθό, κατασκευάζουν πιάτα με διάφορες… φυκονοστιμιές, κλείνουν θαλάσσια οικοσυστήματα σε βαζάκια και οι δραστηριότητες δεν έχουν τέλος!
Ταυτόχρονα στις ώρες της Ευέλικτης Ζώνης τα παιδιά του ενός τμήματος ζωγραφίζουν ομαδικά μια εικόνα βυθού, ενώ τα παιδιά του άλλου τμήματος συνθέτουν ομαδικά έναν χάρτη της Ευρώπης. Ο χάρτης τυπώνεται από το δικτυακό τόπο: e-γεωγραφία σε είκοσι πέντε σελίδες έχοντας μόνο τα σύνορα και την ακτογραμμή. Στη συνέχεια, τα παιδιά καλούνται να εντοπίσουν και να σημειώσουν πάνω του τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και να επισημάνουν με πράσινο γκοφρέ τις περιοχές όπου φύεται Ποσειδωνία. Σε επόμενη φάση, καλούνται να προχωρήσουν, σταδιακά, στη συλλογή πληροφοριών κυρίως σε μορφή εικόνας, οι οποίες τοποθετούνται στον χάρτη, συνθέτοντας με τον τρόπο αυτό τον χάρτη της δικής μας Ευρώπης. Τέλος, για την περιοχή της Μεσογείου σχεδιάζονται και κολλιούνται στο ομαδικό έργο διάφορα φύκη και θαλάσσιοι οργανισμοί.
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ
Χάρη στη συμβολή του φίλου, τεχνολόγου ιχθυολόγου, Γιάννη Κοσόγλου, ένα κομμάτι Ποσειδωνίας φτάνει στην τάξη μας. Ο Φύκιος βρίσκεται κλεισμένος σε μπουκάλι, μέσα σε θαλασσινό νερό και μιλάει στα παιδιά μέσω μιας επιστολής. Με τον τρόπο αυτό υποστηρίζεται άψογα και η δραστηριότητα της θεατρολόγου η οποία εμψυχώνει τα παιδιά στο θεατρικό παιγνίδι κατά το οποίο εκείνα υποδύονται τους δύτες και επισκέπτονται τον Φύκιο στον βυθό. Παράλληλα, στην επιστολή του ο Φύκιος προτρέπει τα παιδιά να διαβάσουν το βιβλίο της Σύρμως Μιχαήλ: “Ώστε εγώ είμαι ο παράξενος, ε!”, καθώς και να παρακολουθήσουν την ταινία “Ψάχνοντας τον Νέμο” (2003). Τα παιδιά παρατηρούν τα φυτά της τάξης μας (ένα κυκλάμινο, μία ντοματιά, έναν κάκτο και την Ποσειδωνία στο μπουκάλι) τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο μπροστά από τον χάρτη της Ευρώπης. Αυθόρμητα προκύπτουν υποθέσεις για το τι μπορεί να λένε μεταξύ τους, ποιες ερωτήσεις διατυπώνει το ένα στο άλλο και προτείνεται η ιδέα να δημιουργηθεί ένα κόμικς με όλες αυτές τις σκέψεις των φυτών - ηρώων.
e-ΣΥΝΕΧΕΙΑ
Οι ΤΠΕ υποστηρίζουν έμπρακτα την καθημερινή διδακτική πράξη ενώ απελευθερώνουν και εμπνέουν εκπαιδευτικούς και μαθητές. Η εμπλοκή μας με διάφορα εκπαιδευτικά λογισμικά διευκολύνει τη μάθηση και ευνοεί τη δημιουργικότητα.
Από τα πρώτα λογισμικά που τίθενται στις υπηρεσίες του εν λόγω σχεδίου δράσης είναι το google earth για την πραγματοποίηση e-ταξιδιών σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και για την παρακολούθηση ζώων της θάλασσας. Το εν λόγω λογισμικό οπτικοποίησης συμβάλλει στην αποσαφήνιση των όρων: “πόλη”, “χώρα”, “ήπειρος”, “ωκεανός”, έννοιες αρκετά δυσνόητες για παιδιά μικρής ηλικίας, ενώ ταυτόχρονα παρέχει τη δυνατότητα διαδικτυακής επίσκεψης οποιουδήποτε μέρους της Γης μέσω δορυφορικών εικόνων μεγάλης ευκρίνειας και τρισδιάστατης απεικόνισης του γεωμορφολογικού περιβάλλοντος. Συνεχίζοντας, οι μαθητές, ακολουθούν οδηγίες τις οποίες ο Φύκιος αναρτά στο ιστολόγιό του και ανταποκρίνονται σε διάφορες δραστηριότητες. Άλλοτε αναζητούν εικόνες από το διαδίκτυο και εισάγοντάς τες στο περιβάλλον του λογισμικού jigsaw δημιουργούν τα δικά τους ψηφιακά παζλ, άλλοτε καθοδηγούνται για να φτιάξουν αφίσες ευαισθητοποίησης του κοινού στο θέμα που μελετούν, μέσω του powerpoint και του ronyasoft, ενισχύοντας την ενεργό συμμετοχή τους σε περιβαλλοντικά θέματα, άλλοτε πάλι παρακινούνται να δουν βίντεο δυτών και να χρησιμοποιήσουν το word για να γράψουν τις σκέψεις τους, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό ένα είδος ημερολογίου. Ο Φύκιος συνεχώς υποστηρίζει τα παιδιά μέσω του ιστολογίου του και τα παρακινεί να χρησιμοποιήσουν ολοένα και περισσότερα λογισμικά, όπως το hotpotatoes για να φτιάξουν δικά τους σταυρόλεξα. Επίσης, δεν παραλείπει να προβάλλει όλες τις δημιουργίες των παιδιών, όπως εκείνη της κατασκευής επιτραπέζιου παιχνιδιού με το λογισμικό Revelation Natural Art, αποβλέποντας στην ευαισθητοποίηση, έμπνευση και παρακίνηση κι άλλων παιδιών να γίνουν Ενεργοί Πολίτες.
Στο πλαίσιο καλλιέργειας της έννοιας του Ενεργού Πολίτη, εξασφαλίζεται η συμμετοχή μας στο δίκτυο Let’s do it Greece, με δράση τον καθαρισμό παραλίας της περιοχής μας (Αμμουδάρα). Τα παιδιά μυούνται στην έννοια του εθελοντισμού και της συμμετοχής σε δίκτυα με σκοπό τη βελτίωση του περιβάλλοντος, ενώ συνειδητοποιούν πως η δική τους συμβολή μέσω συλλογικών δράσεων έχει άμεση επίδραση στο περιβάλλον.
Παράλληλα, οι αφίσες που δημιουργούνται με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού για την προστασία της Μεσογείου τίθενται σε ψηφοφορία για ανάδειξη της αντιπροσωπευτικότερης, μέσω των google forms. Σε χρονικό διάστημα μιας εβδομάδας ψηφίζουν 54 επισκέπτες της φόρμας. Η πρώτη αφίσα συγκεντρώνει 18 ψήφους, εκτυπώνεται, αναπαράγεται και τοποθετείται σε διάφορα σημεία της πόλης.
Τέλος, με τη χρήση του διαδικτυακού λογισμικού artsteps δημιουργείται ψηφιακή έκθεση ζωγραφικής με έργα των παιδιών. Το λογισμικό παρέχει τη δυνατότητα ανάρτησης τριάντα έργων σε μια ψηφιακή έκθεση η οποία μπορεί να παραμείνει ενεργή για έναν μήνα. Η συγκεκριμένη έκθεση με τίτλο “eurofykious project” θα παραμείνει ενεργή ως τις 24/6/2015. Η περιήγηση στον χώρο γίνεται με τη χρήση του πληκτρολογίου ή του ποντικιού και υπάρχει δυνατότητα μεγέθυνσης της προβολής καθώς και ανάρτησης σε ιστολόγιο. Με τον τρόπο αυτό τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να θαυμάσουν τα έργα τους και τα έργα των συμμαθητών τους σε ένα διαφορετικό είδος μουσείου εικαστικών.
Πλησιάζοντας το καλοκαίρι και λίγο πριν τη λήξη της σχολικής χρονιάς τα παιδιά, νιώθοντας εξοικειωμένα με τη γραφή, εκφράζουν την επιθυμία να γράψουν τα δικά τους καλοκαιρινά παραμύθια για να τα χαρίσουν στον Φύκιο αλλά και σε όσους επισκέπτονται το ιστολόγιό του. Αφορμή για τη συγγραφή των παραμυθιών στέκονται δέκα έργα διάσημων καλλιτεχνών με θέμα τη θάλασσα από το “Κουτί της Τέχνης”, τα οποία πραγματεύονται τα παιδιά ακολουθώντας το μοντέλο Perkins. Τα έργα προβάλλονται με τη χρήση βιντεοπροβολέα, ακολουθεί συζήτηση και καταιγισμός ιδεών καθώς ζητείται από τα παιδιά να “μπουν” στους πίνακες και να εκφραστούν ελεύθερα. Τα παραμύθια δημιουργούνται ομαδικά και καταγράφονται από εμάς στον κειμενογράφο. Αργότερα τα παιδιά περνούν στη φάση της εικονογράφησης των κειμένων τους. Ως τελευταία δραστηριότητα του eurofykious project, τα παραμύθια συγκεντρώνονται σε έναν ψηφιακό τόμο με τη χρήση του διαδικτυακού λογισμικού issuu. Τίτλος του ψηφιακού βιβλίου με τις τέσσερις θαλασσινές ιστορίες είναι: “Του βυθού τα παραμύθια” και είναι διαδικτυακά προσβάσιμος από εδώ.
Η πορεία του συγκεκριμένου σχεδίου δράσης βρίσκεται ήδη στο http://eurofykious.blogspot.gr/ το οποίο ενημερωνόταν τακτικά καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Στόχος μας είναι το ιστολόγιο να παραμείνει ενεργό και να συνεχίσει να παρακινεί παιδιά να ασχολούνται περισσότερο με τις Νέες Τεχνολογίες και την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Για την υλοποίηση του εν λόγω διαθεματικού σχεδίου δράσης καταλυτικής σημασίας ήταν η συμβολή των συναδέλφων Ευγενίας Μπακαλούμα (εικαστικός, ΠΕ 08), Θεοδώρας Ψαλλιδάκη (θεατρολόγος, ΠΕ 32), Ευτυχίας Διακάτου, (μουσικός, ΠΕ 16.01), και Μαρίας Κασαπάκη (ΠΕ 70). Χωρίς την πολύτιμη συνεργασία τους ένα σημαντικό μέρος του project δε θα ήταν δυνατό να υλοποιηθεί.
Από καρδιάς ευχαριστούμε τον κύριο Γιάννη Κοσόγλου, τεχνολόγο ιχθυολόγο, για την άμεση ανταπόκρισή του στην έκκλησή μας για βοήθεια με την παροχή τόσο πληροφοριακού υλικού, όσο και Ποσειδωνίας, αλλά και βίντεο από καταδύσεις του. Χωρίς τη συμβολή του, η παρατήρηση του φυτού στο σχολείο θα ήταν αδύνατη, ενώ η πεποίθηση των παιδιών για την ύπαρξη του ήρωα δεν θα μπορούσε να ενισχυθεί.
Επίσης, ευχαριστούμε θερμά τον κύριο Σωτήρη Ορφανίδη, αντιπρόεδρο της Ελληνικής Φυκολογικής Εταιρίας, καθώς και την κυρία Μαρία Ρουσσομουστακάκη, βιολόγο Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, για τις πολύτιμες συμβουλές τους στην ολοκλήρωση του παρόντος σχεδίου δράσης. Οι παρατηρήσεις τους στάθηκαν καταλυτικές και εποικοδομητικές στην όλη προσπάθειά μας.
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Coppee, B., (2003). Ο Σολομός της Κόκκινης Πηγής. Υπηρεσία Επίσημων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Λουξεμβούργο.
Coppee, B., (2007). Το γαλάζιο νησί. Υπηρεσία Επίσημων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Λουξεμβούργο.
Doinet, M., Estellon, P., (2004). Το βιβλίο της Φύσης, ο Κόσμος της Θάλασσας. Καλειδοσκόπιο. Αθήνα.
Αθανασιάδης, Κ., Σαλονικίδης, Γ., Σιμωτάς, Κ., (2009). Τα Εκπαιδευτικά Σενάρια στο Δημοτικό Σχολείο. Παπαζήση. Αθήνα.
Γιαλουράκη, Σ., (2005). Το κουτί της τέχνης: Παιδαγωγικό υλικό και δραστηριότητες για την ανάπτυξη προγραμμάτων μουσειακής εκπαίδευσης στο σχολείο. Δίπτυχο. Αθήνα.
Δημητριάδου, Ι., (2004). Μια φορά κι έναν καιρό… παραμύθι στο νερό, ΤΣΑΦ-ΤΣΟΥΦ
Δρακάκη, Μ., (2014). Εισήγηση με θέμα: “Η δημιουργικότητα ως αφετηρία για κοινό σχεδιασμό σε σχολείο ΕΑΕΠ με αφορμή ένα διαθεματικό σενάριο μάθησης...”. Στο Σαραφίδου, Κ., (επιμ.) Πρακτικά Εργασιών 5ου Πανελλήνιου Εκπαιδευτικού Συνεδρίου ΕΤΕΑ Δράμας: Η Δημιουργικότητα στην Εκπαίδευση, 661-673. Δράμα.
Ευρωπαϊκή Ένωση, (2014). Πάμε να εξερευνήσουμε την Ευρώπη!. Βέλγιο.
Ευρωπαϊκή Ένωση, (2014). Διαβατήριο για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Λουξεμβούργο.
Ζαραμπούκα, Σ., (2008). Γατοβουτηχτής, Πατάκης. Αθήνα.
Ηλιόπουλος, Β., (2007). Ο Τριγωνοψαρούλης, ο Μαυρολέπιας κι ο τελευταίος ιππόκαμπος. Πατάκης. Αθήνα.
Κωστάκη, Σ.-Μ., (2014). Εισήγηση με θέμα: “Πώς να μην σκοτώσετε τη δημιουργικότητά σας”. Στο Σαραφίδου, Κ., (επιμ.) Πρακτικά Εργασιών 5ου Πανελλήνιου Εκπαιδευτικού Συνεδρίου ΕΤΕΑ Δράμας: Η Δημιουργικότητα στην Εκπαίδευση, 301-312. Δράμα.
Μικρόπουλος, Τ., Μπέλλου, Ι., (2010). Σενάρια διδασκαλίας με υπολογιστή. Κλειδάριθμος. Αθήνα.
Μιχαήλ, Σ., (2006). Ώστε εγώ είμαι ο παράξενος, ε!. Παπαδόπουλος. Αθήνα.
Οργανισμός ΠΥΡΝΑ. Βιβλία σε ρόδες, θεματική βαλίτσα “Κήποι”: http://www.vivliaserodes.gr/themata/kipoi/
Παπαϊωάννου, Θ., (2014). Τα αστέρια της Ευρώπης. Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Αντιπροσωπεία στην Ελλάδα.
Τορόση, Ε., (2001). Ο Μελάνιος Τρεχαντήρας ταξιδεύει. Πατάκης. Αθήνα.
Τριβιζάς, Ε., (2003). Ένα χελιδόνι για την Ευρώπη. Μίλητος
Φέρμελη, Γ., Ρουσσομουστακάκη-Θεοδωράκη, Μ., Χατζηκώστα, Κ., Γκαίτλιχ, Μ., Οδηγός Ανάπτυξης Διαθεματικών Δραστηριοτήτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. ΟΕΔΒ. Αθήνα.
Ψιλάκης, Ν., (1994). Μυθολογία Μίνως, ο βασιλιάς της Κρήτης. Καρμάνωρ. Ηράκλειο.
*Σημείωση: Οι παραπάνω σύνδεσμοι έχουν ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης: 20/4/2015
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
- Φύλλα εργασίας για τη διδασκαλία του οικοσυστήματος, αλλά και των μερών του φυτού και του φύκους, από την κυρία Επταμηνιτάκη
Γεια σας είμαι εγώ ο Φύκιος
Κι έχω κάτι να σας πω
Ποσειδώνιο με φωνάζουν
είμαι φυτό μες στον βυθό
κανονικό σαν όλα τ’ άλλα
με ρίζα κι όμορφο βλαστό
Ρεφρέν
Ας δουλέψουμε μαζί
τη Μεσόγειο να δούμε
και πάλι καθαρή
όλοι να φροντίσουμε
να την καθαρίσουμε
καλύτερα να ζήσουμε
σε μια Ευρώπη δυνατή
Κοντεύω πια να τυφλωθώ
πάρτε τ’ απόβλητα από δω
ηλιαχτίδες να περάσουν
και στα φύλλα μου να φτάσουν
τα λιβάδια να γεμίσουν
και ζωή να μας χαρίσουν
Ρεφρέν
Φίλοι μου είναι το κοράλλι,
η ανεμώνη, το σφουγγάρι
θέλω να φωτοσυνθέσω
με τους φίλους μου να παίξω
να ανθίσω, να καρπίσω
τον βυθό να καθαρίσω
Ρεφρέν
Στίχοι: Οι μαθητές του Α2, Μαγδαληνή Επταμηνιτάκη, Ευτυχία Διακάτου
Μουσική: Ευτυχία Διακάτου
3. Φύκιος Ποσειδώνιος (παρτιτούρα)
