Λάδι, από την ελιά στο τραπέζι μας


Η ελιά και το λάδι στην κρητική διατροφή, στην τέχνη, στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη καθώς και στη Μυθολογία και αρχαία Ελλάδα

Ειρήνη Κορνελάκη,  
(ΠΕ60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ - taloskse.re@gmail.com)
64ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου  

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Στα νέα που ανακοίνωναν  κάθε  Δευτέρα  πρωί  τα  παιδιά,  αρκετά  από  αυτά  μας  περιέγραφαν  πως  πήγαιναν  με  τον  μπαμπά  τους  στο  χωριό  και  ασχολιόταν  με  αγροτικές  δουλειές. Στο  τέλος  Νοεμβρίου  τα  παιδιά  μας  εξηγούσαν  με  χαρά  πως  βοηθούσαν  τους  γονείς  τους  όταν πήγαιναν  να  μαζέψουν  ελιές .  Όσα  παιδιά  δεν  είχαν  καταγωγή  από  κάποιο  χωριό  έδειχναν μεγάλο  ενδιαφέρον  σε  ότι  άκουγαν  σε  σχέση  με  το  μάζεμα  της  ελιάς.  Ομόφωνα  όλα  τα  παιδιά  απάντησαν  καταφατικά  στο  ερώτημα  αν  θέλουν  να  μάθουν  περισσότερα   πράγματα  για  το  ευλογημένο  δέντρο  και  τον  καρπό  του.  Το  ενδιαφέρον  των  παιδιών  για  την  ελιά  ήταν  η  αφορμή  να  ξεκινήσουμε  το  περιβαλλοντικό  θέμα  “ Λάδι,  από  την  ελιά  στο  τραπέζι  μας.” Το  πρόγραμμα  θα  είχε  διάρκεια  4  μήνες. 
Το  πρόγραμμα  δουλεύτηκε  από  τα  22  παιδιά  του  κλασικού  τμήματος.  Τα  παιδιά  χωρίστηκαν  σε 5 ομάδες .  Η  κάθε  ομάδα  είχε   το  δικό  της  χρώμα .Τα  παιδιά  διάλεξαν  τι  χρώμα  προτιμούσαν  και  μετά  ένα  παιδί  από  κάθε  ομάδα   τραβούσε  κλήρο  για  να  δει  τι  πληροφορίες  και  υλικό  θα  έβρισκαν  τα  άλλα  παιδιά  που  ήταν  στην  ίδια  ομάδα  με  αυτό.  Ενημερώθηκαν  οι  γονείς  σχετικά  με  το  πρόγραμμα,  συγκεντρώθηκαν  οι  πληροφορίες , και  το  υλικό . Έγιναν  οι  παρουσιάσεις  από  τα  παιδιά  στην  ολομέλεια  της  τάξης  και  προέκυψαν  διάφορες  δραστηριότητες    που  θα  αναφερθούν  παρακάτω. 
Υπήρξε  τακτική  συνεργασία  με  το  3ο  Νηπιαγωγείο  Αρκαλοχωρίου  μέσω  skype. Τα  παιδιά  παρακολούθησαν  μέσω  τηλεδιάσκεψης το  πείραμα  της  ανάμειξης  υγρών  με  το  λάδι. Έγινε  μια  κοινή  συνδιδασκαλία  στο  χώρο  του  3ου  Νηπιαγωγείου  Αρκαλοχωρίου.  Επίσης  κάναμε  μαζί  ελαιόψωμα  και  ξεναγηθήκαμε  στις  εγκαταστάσεις  του  ελαιοτριβείου  του  τοπικού  συνεταιρισμού. Τα  παιδιά  των  δύο  σχολείων  αντάλλαξαν  απόψεις  και  ιδέες  σε  προσωπικό  επίπεδο.   Ήταν  κάτι πρωτόγνωρο  και μοναδικό  για  όλα  τα  παιδιά.

Λάδι, από την ελιά στο τραπέζι μας from kliokalogiann


ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ  

Ελιά, αρχαιότητα, χριστιανισμός, τέχνη, παροιμίες, αινίγματα, συνταγές

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ιστορία της Κρήτης είναι στενά συνδεδεμένη με το δέντρο της ελιάς και με το βασικό της προϊόν το λάδι, όπως μαρτυρούν τα αρχαιολογικά δεδομένα και οι ιστορικές πηγές. Από τα μινωικά χρόνια, όπως έχει αποδειχτεί από τα αρχαιολογικά ευρήματα της Κνωσού, γινόταν επεξεργασία του καρπού της ελιάς και παραγόταν λάδι που το αποθήκευαν σε μεγάλα πιθάρια. Το δέντρο της ελιάς και το λάδι από το παρελθόν μέχρι σήμερα εξακολουθούν να είναι σύμβολα γνώσης, ειρήνης, υγείας και δύναμης. Στο νησί υπάρχουν εκατομμύρια δέντρα και χιλιάδες οικογένειες βασίζουν την οικονομική τους ζωή στη καλλιέργειά τους. Αυτός  ήταν  ο  λόγος  που  τα  παιδιά ενθουσιάστηκαν  με  το  θέμα αφού  η  καλλιέργεια  της  ελιάς  είναι  άρρηκτα  συνδεδεμένη  με  την  καθημερινότητα των  οικογενειών  τους  και  της  τοπικής  κοινωνίας.
ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ  ΜΕ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ  ΣΠΟΥΔΩΝ
Το  πρόγραμμα  προσεγγίστηκε  διαθεματικά  εμπλέκοντας  τις  γνωστικές περιοχές  της  γλώσσας,  των  μαθηματικών, των  Φυσικών  Επιστημών , των  τεχνών  και  των  Τ.Π.Ε.
Το  πρόγραμμα  αυτό  στηρίζεται  στις  βασικές  αρχές  του  Δ.Ε.Π.Π.Σ  καθώς:
  • Αξιοποιεί  τις  προϋπάρχουσες  γνώσεις  των  παιδιών.
  • Αποκτούν  γνώση  προσεγγίζοντας  το  θέμα  διαθεματικά.
  • Ενισχύει  την  αλληλεπίδραση  και  την  συνεργασία  των  παιδιών.
  • Δίνει  στα  παιδιά  ευκαιρίες  να  αιτιολογήσουν  και  να  επιχειρηματολογήσουν στη  λήψη  αποφάσεων  και  επίλυση  προβλημάτων.
  • Δίνει  έμφαση  στη  βιωματική  μάθηση  καθώς  τα  παιδιά  εμπλέκονται  πολλές  φορές  στις  δραστηριότητες,
  • Ενσωματώνει  την  τεχνολογία  στη  διαδικασία  της  μάθησης  και  αξιοποιεί  το  διαδίκτυο  σαν  πηγή  πληροφοριών.

ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Σκοπός  του  περιβαλλοντικού  προγράμματος  “  λάδι,  από  την  ελιά  στο  τραπέζι  μας”είναι  η  απόκτηση  νέων  γνώσεων  όσων  αφορά  την  ελιά και  το  λάδι,  να  μάθουν  τη  διαδικασία  παραγωγής  του  λαδιού  και  να  γνωρίσουν  την  αξία  τους  στη  διατροφή  μας.
Στόχοι  ως  προς  το  γνωστικό  αντικείμενο.
  • Να  βελτιώσουν  και  να  εμπλουτίσουν  τον  προφορικό  τους  λόγο με  λέξεις  και  έννοιες  σχετικές  με  το  θέμα.
  • Να  γνωρίσουν  την  ελιά   μέσα  από  λογοτεχνικά  κείμενα,  παραμύθια, ποιήματα, αινίγματα, παροιμίες.
  • Να συνειδητοποιήσουν   την  σπουδαιότητα   της  ελιάς  και  του  ελαιολάδου  στη  ζωή  μας.
  • Να  γνωρίσουν   μύθους  για  την  ελιά.
  • Να  παρατηρήσουν  τις  ιδιότητες  του  ελαιολάδου  και  να  πειραματιστούν  βγάζοντας  στο  τέλος  τα  δικά  τους  συμπεράσματα.
  • Να  δουν  έργα  τέχνης  με  θέμα  την  ελιά.
  • Να  επεκτείνουν  τις  γνώσεις  τους  σχετικά  με  μαθηματικές  έννοιες.
  • Να  κατανοήσουν  τη  σχέση  της  ελιάς  με  την  εκκλησία  μας.
Στόχοι  ως  προς  τη  μαθησιακή  διαδικασία.
  • Να  μάθουν  να  συνεργάζονται  και  να  μιλούν  εποικοδομητικά μέσα  στα  πλαίσια  της  αμοιβαιότητας  και  του  σεβασμού  του  άλλου.
  • Να  αποκτήσουν  δεξιότητες  άντλησης,  συλλογής,  οργάνωσης, ανάλυσης και  επεξεργασίας  δεδομένων.
  • Να  παρατηρούν, να  συγκρίνουν, να  κάνουν  υποθέσεις  και  να  εξάγουν  συμπεράσματα.
Στόχοι  ως  προς  τη  χρήση  των  νέων  τεχνολογιών.
  • Να  εξοικειωθούν  στη  χρήση  του  υπολογιστή ως  εργαλείο ανακάλυψης και  εύρεσης  πληροφοριών.
  • Να  γνωρίσουν  τον  υπολογιστή  σαν  εργαλείο  δημιουργίας  και  έκφρασης.


ΟΡΓΑΝΩΣΗ  ΤΗΣ  ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Ως  βασική μορφή  διδασκαλίας  και  μάθησης επιλέχθηκε  η  ομαδοσυνεργατική,  γιατί  αυτή  εξασφαλίζει  τη  γνήσια  παιδαγωγική  επικοινωνία  μεταξύ  των  παιδιών  αλλά  και  μεταξύ  μαθητών  και  εκπαιδευτικού . Με  αυτή  εξασφαλίζεται  η  συμμετοχή  των  παιδιών  σε  δραστηριότητες  χάρη  της  ανακάλυψης  των  πηγών  για  πληροφορίες  και  γνώσεις.
Με  την  ομαδοσυνεργατική  μέθοδο  δημιουργείται  ένα  κλίμα  αμοιβαίας  εμπιστοσύνης  όπου  τα  παιδιά  μαθαίνουν  να  μοιράζονται  πράγματα  και  να  συνεργάζονται.
Τα παιδιά  χωρίστηκαν  σε  2 ομάδες  των  πέντε ατόμων  και 3 ομάδες  των  τεσσάρων  ατόμων.  Επιλέχτηκε  η  σύνθεση  των  ετερογενών ομάδων  με  μαθητές  με  διαφορετικές  επιδόσεις.         Οι  επισκέψεις  που  προγραμματίζαμε  ήταν 4  αλλά  τελικά  έγιναν  οι  2.  Παρακάτω  θα αναφέρω  τους  λόγους  που  δεν  πραγματοποιήθηκαν οι  άλλες    επισκέψεις.
Ο  ΡΟΛΟΣ  ΤΟΥ  ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ   
Ο  εκπαιδευτικός   σ΄αυτή  την  ομαδοσυνεργατική  μορφή  διδασκαλίας  παίζει  κυρίως  ρόλο  διαμεσολαβητικό  γιατί:
  • διαθέτει  το  κατάλληλο  υλικό,
  • βοηθάει  και  ενισχύει  τα  αδύναμα  παιδιά,
  • συμβουλεύει  και  συνοψίζει,
  • έχει  πάντα  στο  νου  τους  επιδιωκόμενους  σκοπούς  και  το  αναμενόμενο  αποτέλεσμα.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ  ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Το  πρόγραμμα  προσεγγίστηκε  διαθεματικά  εμπλέκοντας  στη  διδασκαλία  μας  τις  γνωστικές  περιοχές  της  γλώσσας,  των  μαθηματικών, των  φυσικών  επιστημών, τις  τέχνες  και  των  ΤΠΕ. Επίσης  με  τη  μέθοδο  project  έγινε  ανίχνευση  των  πρότερων  γνώσεων  ρωτώντας  τα  παιδιά  τι  γνωρίζουν  για  την  ελιά  και  το  λάδι , τι  θέλουν  να  μάθουν  και  πως  θα  το  μάθουν. Υπήρξε  ένας  καταιγισμός  ιδεών  και  προτάσεων. Καταγράψαμε  και  ομαδοποιήσαμε  τις  απαντήσεις        δημιουργώντας  ένα     ιστόγραμμα. Αυτό  βοήθησε  τις  ομάδες  να  ξέρουν  τι  υλικό  θα  πρέπει  να  βρουν  για  να  το  παρουσιάσουν.  Η  κάθε  ομάδα  παρουσίαζε   το υλικό  που  βρήκε  σε  καθορισμένη  ημερομηνία. Τα  παιδιά  συμμετείχαν  ενεργά  σε  όλες  τις  φάσεις  της  μαθησιακής  διαδικασίας  έχοντας  πάντα  τη  νηπιαγωγό  δίπλα  τους  σε  ρόλο  βοηθού  και  συντονιστή.  

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΕΩΝ

   

    Αφορμή  για να  ξεκινήσει  το  πρόγραμμα  δόθηκε  από  τα  ίδια  τα  παιδιά  με  τις  προσωπικές  τους  εμπειρίες  στις  ανακοινώσεις  που  έκαναν  για  τα  νέα  του  Σαββατοκύριακου.  Το  μεγάλο  ενδιαφέρον   που  έδειξαν  τα  παιδιά  που  δεν  είχαν  κάποια  σχέση  με  χωριό  και  οι  ερωτήσεις  που  διατύπωναν  μας  παρότρυνε  να  ασχοληθούμε με  την ελιά  σαν  πρόγραμμα  Περιβαλλοντικής  Εκπαίδευσης.

Η  γωνιά  της  συζήτησης  διαμορφώθηκε  κατάλληλα  για  να  μπορούν  τα  παιδιά της  κάθε  ομάδας  να  φέρνουν  το  υλικό  που  έβρισκαν  και  να  το παρουσιάζουν  στην  ολομέλεια  της  τάξης. Το  πρόγραμμα  είχε  διάρκεια  4  μήνες  από  Δεκέμβριο  έως  Μάρτιο.  Παράλληλα  δουλευόταν  και  τα  επίκαιρα  θέματα  του  μήνα.
Οι  5 ομάδες  ασχολήθηκαν  με  τα  εξής  θέματα:
Ομάδα 1 : Ελιά  και  λάδι   στη  τέχνη( ποίηση, παροιμίες, μαντινάδες, αινίγματα , πίνακες  ζωγραφικής)               
Ομάδα 2: Ελιά  και  αρχαιότητα (  ολυμπιακοί  αγώνες,  αγγεία, μύθοι )
Ομάδα 3:  Ελιά  και  θρησκεία, ( Παλαιά  και  Καινή  Διαθήκη, ευχέλαιο, βάπτιση, καντήλια)

Ομάδα 4: Λιομάζωμα  του  χτες  και  του  σήμερα.  ( Λιομάζωμα , ελαιοτριβείο ,                     ελαιοπαραγωγικές  περιοχές)

Ομάδα 5:  Προϊόντα ελιάς. ( είδη ελιών, η  ελιά  και  το  λάδι  στη  διατροφή  , συνταγές  με  λάδι , σαπούνι  που  έχει  βάση  το  ελαιόλαδο).



1ος  μήνας:  Διερεύνηση  του  θέματος , χωρισμός  σε  ομάδες, συλλογή  και  επεξεργασία  των  πρώτων  πληροφοριών. Εκπαιδευτική  επίσκεψη  στο  Αρόλιθο  και  παρακολούθηση  του  προγράμματος  Ψωμί  και  ελιά.
2ος  μήνας:   Συνεργασία  μέσω  διαδικτύου  με  το  3ο  Νηπιαγωγείο  Αρκαλοχωρίου. Κοινή επίσκεψη  σε  ελαιώνα  και  ελαιουργείο με  το  νηπιαγωγείο  Αρκαλοχωρίου.
3ος  μήνας:  Δραστηριότητες  εντός  του  σχολείου.
4ος  μήνας: Επίσκεψη  γεωπόνου  στο  σχολείο  για  να  μας  ενημερώσει  για  τα  οφέλη  της  ελιάς  τη  φροντίδα  και  τις  ασθένειες  της.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Ξεκινήσαμε  παρατηρώντας  το  χωράφι  με  τις  ελιές  που  είναι  απέναντι  από  το  σχολείο.  Τα  παιδιά  περιέγραψαν  τα  δέντρα  και  τα  ζωγράφισαν  όπως  μπορούσαν. Μέχρι  να  μας  φέρει  η  πρώτη  ομάδα  υλικό   εμείς  μάθαμε  το  Ε  της  ελιάς. Ξεκινήσαμε  με  το  αρχικό  γράμμα  της  ελιάς.  Το  έγραψαν  στον  πίνακα,   βρήκαν  λέξεις  που  άρχιζαν  με  αυτό  το  γράμμα. Παρατήρησαν  ότι το  Ε  γράφεται  με  4  γραμμές  και  το  έγραψαν  με  το  σώμα  τους  ξαπλώνοντας  στο  χαλί. Το  έγραψαν  με  ξυλάκια και  με  μαρκαδόρους.
Έφεραν  από  το  σπίτι  γράμματα  ( Ε, ε) κομμένα  από  εφημερίδες  και  τα  κόλλησαν  πάνω  στα  κλαδιά  της  ελιάς.   Κύκλωσαν  το  Ε, ε στις  λέξεις  που  το  έβρισκαν  μέσα  σε  ένα  κείμενο  και  ζωγράφισαν  ότι  ήθελαν  που  άρχιζε  από  Ε.
Ανακάλυψαν σύνθετες  λέξεις  που  σχετίζονται  με    την  ελιά  και  το λάδι.( ελαιόψωμο, ελαιώνας,  ελαιοτριβείο,  λαδωτήρι, λαδοκούλουρο, λαδόψωμο, λαδόχαρτο, λαδόξιδο )κλπ.
Έκαναν  την  ακροστιχίδα  της  ελιάς.


Τα  παιδιά  της  πράσινης  ομάδας  παρουσίασαν  το  υλικό  που  έφεραν (  ποιήματα,  μαντινάδες, αινίγματα, παροιμίες ,παραμύθια,  πίνακες  ζωγραφικής).
Αναλύσαμε  όσο  μπορούσαμε  το  ποίημα  Η  ΕΛΙΑ  του  Κωστή  Παλαμά , και  το  σχετικό  απόσπασμα  από  ποιήματα  του  Γιάννη  Ρίτσου.
Διαβάσαμε  μαντινάδες:
  •  Να  φάνε  λάδι  κρητικό  ρακί  κρασί  να  πιούνε  και  με  τσι  κρητικούς  σκοπούς  να  μάθουν  να  γλεντούνε.
  •  Σε  τόπο που  κλαδί  ελιάς  ποτέ  του  δε  φυτρώνει  άφηκες  το  κορμάκι  μου  αμοναχό  και  λειώνει.
αινίγματα :
  • Όταν  έρθει  ο  Οκτώβρης  ωριμάζω  πιο  πολύ, πρασινίζω  και  μαυρίζω  και  γεμίζω  το  σακί.
  • Μάνα  και  θυγατέρα  έχουν  το  ίδιο  όνομα,
Διαβάμε  τα  παραμύθια:
  • Η σοφή  ελιά.
  • Η ελίτσα.
  • Το  καλάμι  κι  η  ελιά.
  • Το  παραμύθι  της  ελιάς.
Από  τους  πίνακες  ζωγραφικής  που  έφεραν  εστιάσαμε  στον  πίνακα  ΜΑΖΕΜΑ  ΤΩΝ  ΕΛΙΩΝ  του  Θεόφιλου.
Σχολιάσαμε  τα  ρούχα  που  φορούσαν  και  τον  τρόπο  που  μαζεύουν  τις  ελιές.  Κάναμε  αναπαράσταση  του  πίνακα  και  στο  τέλος  προσπάθησαν  να  αντιγράψουν  την  εικόνα  που  έβλεπαν  από  τον  συγκεκριμένο  πίνακα.
Τα παιδιά  παρατήρησαν  και  σχολίασαν  πίνακες  ζωγραφικής  με  θέμα  την  ελιά  μέσα  από  το  διαδίκτυο.
Ακούσαμε  το  σχετικό  τραγούδι  του  Κώστα  Μουντάκη.
Τα  παιδιά  της  κόκκινης  ομάδας  έφεραν  βιβλία  και  εικόνες  σχετικά  με  τους  ολυμπιακούς  αγώνες,  τα  αγγεία  και τους  μύθους  για  την  ελιά  και  το  λάδι.
Μιλήσαμε  για  τους  ολυμπιακούς  αγώνες  και  φτιάξαμε  το  δικό  μας  κότινο  αφού  πρώτα  παρατηρήσαμε  τον  πίνακα  του  Γιάννη  Τσαρούχη  ΚΟΤΙΝΟΣ. {11.}Κάναμε  τους  δικούς  μας  αγώνες  και  στέψαμε  τους  τρεις  πρώτους  με  τον  κότινο  που  φτιάξαμε. Είδαμε  αρχαίους  αμφορείς  που  ήταν  διακοσμημένοι  με  σχετικό  θέμα  από  την  ελιά.  Τα  παιδιά  έκοψαν  αμφορείς  σε  χαρτόνια  και  τους  διακόσμησαν.
Διαβάσαμε  και  δραματοποιήσαμε  το  μύθο  του  Ποσειδώνα  και  της  Αθηνάς.
Είδαμε  στη γραμμική  Α  και  Β  τα  σύμβολα με  τα οποία  γραφόταν  η  ελιά  το  λάδι  και  το  ελαιόδεντρο.


Τα  παιδιά  της  κίτρινης  ομάδας  μας  έφεραν  εικόνες  και  άλμπουμ  με  φωτογραφίες  από  τη  βάφτιση  τους.  Μιλήσαμε  για  τη  σημασία  που  έχει  το  λάδι  στη  θρησκεία  μας (  ευχέλαιο,  καντήλια, Προσευχή  του  Χριστού  στο  όρος  των  ελαιών).
Διαβάσαμε  το  βιβλίο  “Η  Κιβωτός  του  Νώε “ και  ζωγράφισαν  την  ιστορία.   Είδαμε  στο  youtube  σχετικό βίντεο. {6.}Σχολιάσαμε  το  περιστέρι  με  το  κλαδί  ελιάς  που  έφερε  όταν  επέστρεψε  πίσω  στη  κιβωτό  και έμαθαν  ότι  η  ελιά  είναι  σύμβολο  ειρήνης.


Τα  παιδιά  της  πορτοκαλί  ομάδας   έφεραν  εικόνες  που  μας  δείχνουν  τη διαδικασία  συγκομιδής  του  ελαιοκάρπου  σήμερα  και  παλαιότερα.                                                                     
Ένα  παιδί  από  την  ομάδα  μας  έφερε  μια  πολύ  ωραία  εργασία  που  την  έκανε  με  τον  παππού  του  για  να  δουν  τα  παιδιά  τη  διαφορά  της  συγκομιδής  του  καρπού  τώρα  σε  σχέση  με  το  χθες.
Κόψαμε  και  βάλαμε  σε  λογική  σειρά  εικόνες  που  μας  δείχνουν  πως  η  ελιά  πάνω  στο  δέντρο  μας δίνει  το  λάδι.
Είδαμε  βίντεο  από  το  youtube  με  τη  διαδικασία  παραγωγής  του  λαδιού.
Πήγαμε  στο  Αρκαλοχώρι  όπου  μας  περίμεναν  τα  παιδιά  του  3ου  Νηπιαγωγείου  να  γνωριστούμε  από  κοντά. Μέχρι  τότε  μιλούσαμε  μόνο  μέσω  skype.  Είχαμε  παρακολουθήσει  στο  βιντεοπροβολέα  το  πείραμα  της  ανάμειξης  διαφόρων  υγρών  με  το  λάδι.  Στο  σχολείο  τους  ζυμώσαμε  ελαιόψωμα (  ένα  για  κάθε  παιδί)  και  μέχρι  να  ψηθούν  πήγαμε  στο  ελαιουργείο  του  συνεταιρισμού  όπου  εκεί  ο  υπεύθυνος  μας  ξενάγησε  στα  μηχανήματα  και  μας  είπε  τι  δουλειά  κάνει  το  καθένα. Μοσχομύρισε  το  λεωφορείο  με  τα  ζεστά  ελαιόψωμα  που  πήραμε  όταν  περάσαμε  από  το  φούρνο .
Ζωγράφισαν  ελιές  ,τις  έκοψαν  και  τις  τοποθέτησαν  πάνω  στο  χάρτη  της  Ελλάδας  για  να  μάθουμε  ποιες  είναι  οι  ελαιοπαραγωγικές  περιοχές  της  χώρας  μας.  ( Κρήτη, Πελοπόννησος, Χαλκιδική, Μυτιλήνη).


Τα  παιδιά  της  μπλε  ομάδας  μας  έφεραν  διάφορες  ποικιλίες ελιών. Τις  δοκιμάσαμε,  κάναμε  παιχνίδια  αρίθμησης,  ταξινόμησης  , σύγκρισης ,μάθαμε  το  όνομά τους.   
Έπαιξαν  το  παιχνίδι,  ελιά ελιά  αγριελιά,  πόσα  φύλλα  στα  κλαδιά,  έκαναν  ελαιοδρομίες  και  ο  νικητής  πήρε  σαν  έπαθλο  ένα  κότινο.
Επισκεφτήκαμε  το  παραδοσιακό  χωριό  Αρόλιθος  όπου  ζυμώσαμε  και  φάγαμε  ελαιόψωμο.  Επίσης  τα  παιδιά  εκεί  παρακολούθησαν  ένα  μικρό  βίντεο  με  την  όλη  διαδικασία  παραγωγής  του  λαδιού  σήμερα  σε  σχέση  με  το  χθές.
Τα  παιδιά  έφεραν  συνταγές  με  λάδι  και  κάναμε  στο  σχολείο  λαδοκούλουρα  και  χαλβά  σιμιγδαλένιο.
Στο  σχολείο  μας  ήρθε  ένας  γεωπόνος  που  μας  μίλησε  για  τις  ασθένειες,  τη  φροντίδα  και  πάνω  από  όλα  την  μεγάλη  διατροφική  αξία που  έχει  το  λάδι  στη  ζωή  μας.
Επίσης του  παρουσιάσαμε  το  πείραμα  της  ανάμειξης  διαφόρων  υγρών  με  το  λάδι.
Τα  παιδιά  έφεραν  λαχανικά  και  μαζί  με  τις  ελιές  και  το  λάδι  που  είχαν  φέρει  κάποιες  μέρες  νωρίτερα φτιάξαμε  μια  μεγάλη  σαλάτα  και  αυτό  ήταν  το  πρωινό  μας  για  τρεις  μέρες.
Τα  παιδιά  μας  έφεραν  σαπούνια  που  έχουν  βάση  το  ελαιόλαδο.  Είδαμε  ένα  σχετικό  βίντεο  πως γίνεται  το  σπιτικό σαπούνι από  το  youtube.
Κάναμε  μικρά  αρωματικά  σαπουνάκια  για  να  τα  προσφέρουν στη   γιορτή  της  μητέρας.


ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Το  πρόγραμμα  αυτό  εξελίχθηκε  πολύ  καλά  και  κράτησε   αμείωτο  το  ενδιαφέρον  των  παιδιών. Τα  παιδιά  έχουν  βιώσει  τη  διαδικασία  παραγωγής  λαδιού  γιατί  όλοι  οι  γονείς  κατάγονται  από  χωριά  και  έχουν  ελιές. Αυτό  βοήθησε  να  εξελιχθεί  το  πρόγραμμα  και  να  επιτευχθούν  οι  αρχικοί  στόχοι.
ΟΙ  γονείς  ήταν  πρόθυμοι  να  φέρουν  οτιδήποτε  τους  ζητήθηκε  και  ρωτούσαν  συνέχεια  για  την  πορεία  του  προγράμματος.
Όλες  οι  εργασίες  θα  δοθούν  στους  γονείς  σε  ξεχωριστό  φάκελο  στο  τέλος  της  χρονιάς.


ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ  ΚΑΤΑ  ΤΗΝ  ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ  ΤΟΥ  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ


Κατά  την  υλοποίηση  του  προγράμματος  ήταν  σχεδιασμένες  4  επισκέψεις.  Καταφέραμε  και  κάναμε  μόνο  τις 2.  Μια  επίσκεψη  στο  εργοστάσιο  τυποποίησης  ελαιολάδου  στο  χωριό Αλάγνι  μαζί  με  το  3ο  Αρκαλοχωρίου  δεν  έγινε  γιατί  ο  υπεύθυνος  θεώρησε  ότι  ήταν  επικίνδυνος  ο  χώρος  για  τα  παιδιά.
Το  σχολείο  μας  έκανε  αίτηση  στο  ΚΠΕ  Αρχανών.  Η  αίτηση  μας  δεν  έγινε  δεκτή  παρόλο  που  το  πρόγραμμα  μας  είχε  άμεση  σχέση  με  το  πρόγραμμα που  υλοποιεί  το  ΚΠΕ.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ


  1. Καμαράτου- Γιαλλούση Ελένη .  Η  σοφή ελιά. Εκδόσεις Μικρή  Μίλατος.
  2. Τόλκα Ματούλα. Η  Ελίτσα, Εκδόσεις  Λιβάνη).
  3. Παιδαγωγικό  Ινστιτούτο.(2003). Διαθεματικό  πλαίσιο Προγραμμάτων  σπουδών  για  το  Νηπιαγωγείο.
  4. Δημοτικό Χανίων(2015). Ελιά  και  ελαιόλαδο, μύθοι -παροιμίες- τραγούδια-ποιήματα. http://19dim-chanion.chan.sch.gr/mythgr.htm
  5. Ελαιόλαδο:Πως  γίνεται η  ελιά  λάδι  στο  ελαιοτριβείο ,22-11-2012 https://www.youtube.com/watch?v=XJEdhDrc1z8
  6. Η Κιβωτός  του  Νώε. Ελλάδα  Ορθόδοξος  16-7-2013 https://www.youtube.com/watch?v=zLOCTWKTlmw
  7. Καρπικιώτη Ειρήνη. Ελιά έργα τέχνης, 14-12-11 https://www.youtube.com/watch?v=exyrHjRhlg4
  8. Μουντάκης Κ, Έφτασε  ο καιρός 4-8-2010 https://www.youtube.com/watch?v=pt1hEaDmG9g
  9. Σπιτικό σαπούνι, Acanthus Productions 4-6-2009 https://www.youtube.com/watch?v=4BPgJ14f7S0
  10. 10ο Γυμνάσιο Πάτρας,Καλλιτέχνες  στην Ελλάδα του 20ου αιώνα,Θεόφιλος Χατζημιχαήλhttp://10gym-patras.ach.sch.gr/ellines_kallit_20os.htm