Αποδοχή της διαφορετικότητας των ανθρώπων ανεξάρτητα από φύλο, φυλή, γλώσσα, χρώμα,θρησκεία, σωματική και πνευματική κατάσταση.
Μαρία Αλεξάκη
(ΠΕ60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ - alexmar70@gmail.com)
5ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Είναι πολύ σημαντικό μέσα σε μια ομάδα όπως αυτή του νηπιαγωγείου κάθε παιδί να αναγνωρίζεται από τ’ άλλα παιδιά ως άτομο μοναδικό και ξεχωριστό και ταυτόχρονα να δημιουργεί με τα υπόλοιπα παιδιά σχέσεις αλληλεξάρτησης και αμοιβαίας αποδοχής. Το συγκεκριμένο θέμα επιλέχτηκε λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίσαμε στην αρχή της σχολικής χρονιάς με τον ερχομό ενός παιδιού με κάποιο νοητικό πρόβλημα και λόγω κάποιων κλειστών ομάδων νηπίων που δεν έκαναν παρέα με τα υπόλοιπα παιδιά. Τα παιδιά έπρεπε να μάθουν να σέβονται τη διαφορετικότητα των άλλων, να μη τη φοβούνται και παράλληλα να αποκτήσουν σχέσεις φιλίας και συνεργασίας και να εξελιχθούν σε γνωστικό και γλωσσικό επίπεδο. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε καθ’όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και συνδέθηκε με την εκάστοτε θεματική ενότητα. Συμμετείχαν 18 παιδιά, νήπια και προνήπια από τα οποία τα 4 είναι αλλοδαπά.
Κι ένα βιντεάκι που φτιάχτηκε για τις ανάγκες του προγράμματος.
ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ
Αλληλοσεβασμός, διαφορετικότητα, ανθρώπινα δικαιώματα, αλληλοβοήθεια, προκαταλήψεις.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία θα πρέπει να μάθουν να αποδέχονται και να σέβονται τις ιδιαιτερότητες των άλλων, να κατανοούν συμπεριφορές και να συνεργάζονται με τα άλλα παιδιά. Τα παιδιά που σέβονται τη διαφορετικότητα του άλλου αντιλαμβάνονται και τη δική τους διαφορετικότητα, σέβονται τις δυσκολίες των ανθρώπων, συνεργάζονται και συμβιώνουν αρμονικά σε οποιαδήποτε κοινωνία. Επίσης, μαθαίνουν να μη φοβούνται το διαφορετικό, να μην απορρίπτουν κάτι επειδή δυσκολεύονται να το καταλάβουν αλλά να παίρνουν ικανοποίηση από το γεγονός ότι μπορούν να βοηθήσουν κάποιον. Παράλληλα, καταλαβαίνουν ότι καθένας είναι μοναδικός. Αυτή είναι εξάλλου η μαγεία της διαφορετικότητας.
ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ
Βασικός σκοπός του προγράμματος είναι η αποδοχή και ο σεβασμός στις ιδιαιτερότητες των άλλων καθώς και η απόκτηση θετικών στάσεων και συμπεριφορών που θα τα βοηθήσουν στην ενήλικη ζωή να γίνουν σωστοί πολίτες μακριά από προκαταλήψεις και μίση. Οι επιμέρους στόχοι είναι:
-
Να μάθουν να ακούν και να σέβονται τις απόψεις των συμμαθητών τους.
-
Να συνειδητοποιήσουν ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν θέση σ’αυτόν τον κόσμο ανεξάρτητα από χρώμα, φυλή, θρησκεία, σωματικές ή πνευματικές ικανότητες.
-
Να κατανοήσουν ότι και τα άτομα με ειδικές ικανότητες έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους άλλους.
-
Να ανακαλύψουν την ομορφιά της διαφορετικότητας κάθε λαού και να γνωρίσουν τα ήθη, τα έθιμα, και τον πολιτισμό τους.
-
Να αποκτήσουν σχέσεις συνεργασίας και εμπιστοσύνης και να δεθούν περισσότερο μεταξύ τους μέσα από παιχνίδια ρόλων, ψυχοκινητικά και μουσικοκινητικά.
-
Να εξελιχθούν σε γνωστικό και γλωσσικό επίπεδο
-
Να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους.
-
Να νιώσουν τη χαρά της δημιουργίας μέσα από εικαστικά δρώμενα τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο.
-
Να ενισχυθεί η αυτοεκτίμηση και ο αυτοσεβασμός τους και να ξεπεράσουν τους φόβους τους.
-
Να συνειδητοποιήσουν ότι η μοναδικότητα του κάθενός είναι αυτή που τον ξεχωρίζει από τους άλλους.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Για την υλοποίηση του προγράμματος εφαρμόστηκε η ομαδοσυνεργατική μέθοδος η οποία προωθεί την ανάπτυξη ικανοτήτων για επιχειρηματολογία και διαπραγμάτευση. Η μέθοδος αυτή στηρίζεται στη βιωματική και ενεργητική μάθηση, στην εργασία σε μικρές ομάδες, στη συνεργασία και στην αλληλεξάρτηση. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε η διαθεματική προσέγγιση της γνώσης εμπλέκοντας το θέμα με όλους τους τομείς της εκπαιδευτικής διαδικασίας:Φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον (εξερεύνηση του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, γνωριμία και επικοινωνία με τον άλλον, επαφή με τα ήθη και τα έθιμα άλλων λαών). Γλώσσα (προφορική και γραπτή έκφραση), Μαθηματικά (κατάκτηση προμαθηματικών εννοιών, ανάπτυξη λογικομαθηματικής σκέψης), Δημιουργία και έκφραση (μουσικοκινητικά παιχνίδια, ψυχοκινητικά παιχνίδια, θεατρικό παιχνίδι, μουσική, εικαστικά). Τεχνολογία και έκφραση (επαφή με το διαδίκτυο, ηχογραφήσεις, κατασκευή ταινίας).
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Ο εκπαιδευτικός επιβάλλεται να αξιοποιήσει τη διαφορετικότητα των μελών μίας ομάδας μέσα από διαδικασίες βιωματικού χαρακτήρα και μέσα από ομαδικές και ατομικές δραστηριότητες. Σε περίπτωση που υπάρχει στην ομάδα παιδί με ειδικές ικανότητες θα πρέπει με διακριτικό τρόπο να το βοηθήσει ώστε να καταλάβει μία θέση στην ομάδα πάντα σύμφωνα με τις δυνατότητές του. Ο δάσκαλος οφείλει να έχει το ρόλο του παρατηρητή και του ανατροφοδότη έτσι ώστε να κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον των παιδιών και να δημιουργεί τις προυποθέσεις για την ολόπλευρη και ισόρροπη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΕΩΝ
Το πρόγραμμα διήρκησε όλη τη σχολική χρονιά και συνδέθηκε με πολλές θεματικές ενότητες. Έτσι, στην αρχή της σχολικής χρονιάς τα παιδιά έπρεπε να γωριστούν μεταξύ τους ώστε να αρχίσουν να αναγνωρίζουν τις ομοιότητες και τις διαφορές τους, να μάθουν να συνεργάζονται και να επικοινωνούν. Ξεκινήσαμε λοιπόν με παιχνίδια γωριμίας, εμπιστοσύνης και συνεργασίας.
Παιχνίδια γνωριμίας
-
Να πούμε τα ονόματά μας με διάφορους τρόπους (δυνατά, ψιθυριστά, τραγουδιστά, νυσταγμένα, χαρούμενα, λυπημένα, σαν λιοντάρια, σαν πουλάκια κ.ά.)
-
ονόματα με πηδήματα
-
Βόλευ ονομάτων
-
Με μπάλα που πετάμε ο ένας στον άλλον
-
Με συνοδεία μουσικού οργάνου
-
Μουσικοκινητικά
-
Χαιρετισμός με ένα κουβάρι νήμα ή ο ιστός της φιλίας: Σε έναν κύκλο καθένας πετάει το κουβάρι λέγοντας το όνομά του στον άλλον και κρατάει ένα μέρος του νήματος. Έτσι φτιάχνεται ένας ιστός. Ο ιστός μας κινείται σε διάφορες κατευθύνσεις με τη βοήθεια απαλής μουσικής. Πρέπει όλοι να προσέξουν να μη χαλάσει ο ιστός. Μετά ο τελευταίος αρχίζει να τυλίγει το κουβάρι λέγοντας το όνομα αυτού που συναντά και του δίνει το κουβάρι. Το τύλιγμα συνεχίζεται μέχρι να μαζευτεί όλο.
-
Τα παιδιά με διάφορους τρόπους μας παρουσιάζουν τον εαυτό τους. Μας λένε ποιο φαγητό τους αρέσει, ποιο χρώμα, ποιο παιχνίδι κ.λ.π. Τέλος, συζητάμε για τις ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στην ομάδα.
Παιχνίδια εμπιστοσύνης και συνεργασίας
-
Ο καθρέφτης που δε σπάει: Τα παιδιά γίνονται ζευγάρια που προσπαθούν να κουβαλήσουν ένα νοητό καθρέφτη χωρίς να τους πέσει. Oι παλάμες είναι στο ίδιο ύψος χωρίς ν’ακουμπούν μεταξύ τους. Όταν σηκώσει ο ένας το χέρι του πρέπει και ο άλλος να είναι σε ετοιμότητα, ώστε να μην σπάσει ο καθρέφτης.
-
Οι γλύπτες και τ’αγάλματα: Τα παιδιά είνα σε ζευγάρια. Ο ένας είναι ο γλύπτης,ο άλλος είναι το άγαλμα. Ο γλύπτης δίνει μορφή στο άγαλμά του. Τη νύχτα ο γλύπτης κοιμάται και το άγαλμα ζωντανεύει και πειράζει το γλύπτη. Μόλις ο γλύπτης ξυπνήσει το άγαλμα πρέπει να ξαναπάρει τη μορφή που του είχε δώσει ο γλύπτης.
-
Οι τυφλοί: Τα παιδιά είναι σε ζευγάρια. Το ένα παιδί είναι <<τυφλός>> και έχει δεμένα τα μάτια με ένα μαντήλι και οτο άλλο είναι << οδηγός>>. Ο τυφλός πρέπει να εμπιστευτεί τον οδηγό του.
-
Μιλάω με τα χέρια σου: Δυο ζευγάρια συνομιλούν μεταξύ τους. Κάθονται αντικριστά και το ένα παιδί περνάει τα χέρια του στη μέση του άλλου παιδιού, είναι σκεπασμένο μ’ένα ύφασμα για να μη φαίνεται και δανείζει τα χέρια του στο παιδί που μιλάει.
-
Καθρέφτης ο ένας τον άλλον.
Στις 6 Οκτωβρίου Παγκόσμια Ημέρα για τη Διαφορετικότητα κάναμε ανάλυση ποιήματος σχετικό με τη διαφορετικότητα και φτιάξαμε αφίσα. Τα παιδιά συμμετείχαν σε ένα θεατρικό παιχνίδι και στο τέλος πιάσαμε σε κύκλο και ο ένας μετέδιδε θετική ενέργεια στον άλλον σφίγγοντάς του ελαφρά το χέρι.
Στη θεματική ενότητα << Τα χρώματα>> αναλύσαμε το παραμύθι << Έλμερ ο παρδαλός ελέφαντας>> και κατανοήσαμε ότι ο καθένας μας έχει κάτι που τον κάνει να ξεχωρίζει. Επίσης, μιλήσαμε για την διαφορετικότητα στη φύση και δραματοποιήσαμε το τραγούδΙ <<πολύχρωμη αγάπη>>. Τέλος, φτιάξαμε με τα χρώματα του φθινοπώρου μια ζεστή αγκαλιά με τις παλάμες μας και γράψαμε το σύνθημα<< είμαστε όλοι φίλοι>>.
Στην ενότητα << 28η Οκτωβρίου-Επέτειος του ΟΧΙ>> μιλήσαμε για την ειρήνη που πρέπει να υπάρχει σε όλο τον κόσμο και είπαμε το δικό μας ΟΧΙ σε ό,τι δε μας αρέσει: στη βία, στο ρατσισμό, στον πόλεμο, στην πείνα κ.λ.π. Γνωρίσαμε τις σημαίες άλλων λαών και μάθαμε λέξεις σε άλλες γλώσσες. Διαβάσαμε, επίσης, ιστορίες και παραμύθια από άλλες χώρες.
Στη θεματική ενότητα <<οικογένεια>> μιλήσαμε για τη διαφορετικότητα στην οικογένεια δηλαδή ότι υπάρχει η μονογονεική οικογένεια, η οικογένεια με δύο γονείς ή με κανέναν, η πολύτεκνη οικογένεια κλπ.,φτιάξαμε το γενεαλογικό μας δέντρο και κάθε παιδί μας έφερε φωτογραφίες και μας παρουσίασε την οικογένειά του. Διαβάσαμε και αναλύσαμε το παραμύθι << Θα σ’αγαπώ ό,τι κι αν γίνει >> που αποδεικνύει ότι η αγάπη των γονιών δεν έχει όρια.
Στην ενότητα το σώμα μου - ο εαυτός μου κατανοήσαμε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί, έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά προσώπου και σώματος και αφού μετρήσαμε το ύψος και το βάρος μας φτιάξαμε ατομικές ταυτότητες με το αποτύπωμα μας που είναι μοναδικό όπως εμείς. Στη συνέχεια μιλήσαμε για τις αισθήσεις και αναφέραμε ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν όλες τις αισθήσεις τους όπως είναι οι τυφλοί και οι κωφοί. Μας επισκέφτηκε μια σπουδάστρια νοηματικής γλώσσας και μας έδωσε χρήσιμες πληροφορίες για τους κωφούς καθώς επίσης μας έδειξε τη νοηματική γλώσσα. Τα παιδιά έμαθαν να λένε << καλημέρα>>,<<καληνύχτα>>, τα γράμματα, τα χρώματα, τους αριθμούς και πολλές άλλες λέξεις στη νοηματική καθώς επίσης παρακολούθησαν 2 παραμύθια σε νοηματική γλώσσα (τον ψεύτη βοσκό και το λαγό και τη χελώνα). Παίξαμε πολλά παιχνίδια έτσι ώστε να τονωθεί η ενσυναίσθησή τους η ικανότητα δηλαδή να μπαίνουν στη θέση του άλλου και να κατανοούν την κατάστασή του. Έτσι λοιπόν τα παιδιά έγιναν τυφλοί και συνειδητοποίησαν πόσο δύσκολο είναι να κινηθούμε σε ένα χώρο με κλειστά μάτια. Πρέπει να ενεργοποιήσουμε και τις υπόλοιπες αισθήσεις μας. Έθεσαν προβληματισμούς για το πως θα μπορούσαν να βοηθηθούν και βρήκαν τη λύση να έχουν ένα οδηγό. Έτσι, έγιναν ζευγάρια και κάθε τυφλός είχε τον οδηγό του. Ακόμα, γράψαμε και ζωγραφίσαμε με το πόδι και με το στόμα. Τέλος, μιλήσαμε για τα συναισθήματα. Μάθαμε πως να εκφράζουμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας και κατανοήσαμε ότι η έκφρασή τους δεν αποτελεί ντροπή, αλλά τρόπο καλύτερης επικοινωνίας με τους γύρω μας. Μάθαμε να λύνουμε τις συγκρούσεις μας με τον καλύτερο τρόπο και συνειδητοποιήσαμε την αξία της διαφορετικότητας και της συνεργασίας. Ετοιμάσαμε με τα παιδιά ένα θεατρικό παιχνίδι όπου τα παιδιά έγιναν τα χρώματα του ουράνιου τόξου και έφεραν ευτυχία και χαρά σε όλο τον κόσμο. Τα χρώματα σχημάτισαν το πηγάδι των ευχών και κάθε παιδί έκανε ευχές για όλα τα παιδιά του κόσμου. Τέλος, γίναμε μάγειρες και φτιάξαμε τη συνταγή της ευτυχίας. Μέσα από το παραμύθι << το παραπονεμένο αρκουδάκι>> της Φ. Χατόγλου και το κουκλοθέατρο << Η πεντάμορφη και το τέρας>> τα παιδιά συνειδητοποίησαν ότι τους φίλους μας δεν τους επιλέγουμε με βάση τα εξωτερικά χαρακτηριστικά και ότι η ομορφιά είναι υποκειμενική. Τα μάτια της καρδιάς βλέπουν καλύτερα. Τέλος, φτιάξαμε τη φρουτοσαλάτα της φιλίας και την απολαύσαμε!
Στη θεματική ενότητα <<Απόκριες -οι φυλές του κόσμου>>. Κάναμε ένα ταξίδι με τη φαντασία μας σε όλες τις χώρες του κόσμου και συμπεράναμε ότι η Γη χωράει όλους τους ανθρώπους. Μιλήσαμε για τις φυλές του κόσμου και γνωρίσαμε στοιχεία του πολιτισμού τους. Έτσι, φτιάξαμε τα ιγκλού των Εσκιμώων, τα καπέλα των Κινέζων, τις σκηνές των Ινδιάνων. Ακούσαμε μουσική από την Κίνα και χορέψαμε το χορό του δράκου, ιερού συμβόλου της Κίνας. Μελετήσαμε την Κινέζικη γραφή και γράψαμε κινέζικες λέξεις. Μάθαμε το τραγούδι << Μια κολυμβήτρια Κινέζα>> και κατασκευάσαμε βεντάλιες και δράκους. Τέλος, φτιάξαμε από χαρτόπανο κιμονό στα οποία τα κορίτσια ζωγράφισαν λουλούδια και τα αγόρια τον Κινέζικο δράκο και έγινε μία παρουσίαση στους γονείς την Τσικνοπέμπτη. Διαβάσαμε το βιβλίο <<Πες μου γιατί δεν έχουμε όλοι το ίδιο χρώμα>> της Σάρας Αγκοστίνι και φτιάξαμε στολή Ινδιάνου και μάσκα Αφρικανού. Μάθαμε τα τραγούδια: << 10 μικρά Αραπάκια>>, <<ταμ-ταμ-ταμ>>,<<10 μικροί Ινδιάνοι>> και χορέψαμε όλοι μαζί το << Αν όλα τα παιδιά της γης>>.
Στη θεματική Ενότητα <<Άνοιξη>> μιλήσαμε για τη φύση και την ομορφιά της. Αυτό όμως που την κάνει πιο όμορφη είναι η διαφορετικότητα στα λουλούδια, στα έντομα, στα πουλιά, στα χρώματα. Καταλήξαμε, λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι αν δεν υπήρχε ποικιλία στη φύση, δεν θα ήταν όμορφη. Γι’αυτό το λόγο αναλύσαμε το παραμύθι της Φυλλιώς Νικολούδη<<Το χαρούμενο λιβάδι>> που μιλάει για την αποδοχή του διαφορετικού. Βρήκαμε κι εμείς την ευκαιρία να ζωγραφίσουμε τα δικά μας διαφορετικά λιβάδια. Επίσης, δραματοποιήσαμε το παραμύθι <<Η άνοιξη στην πολιτεία των παπουτσιών>> που μιλάει για μια πολιτεία διαφορετική από τις άλλες όπου κατοικούν παπούτσια διαφορετικά που δεν ταιριάζουν μεταξύ τους, όμως στο τέλος δείχνοντας καλή διάθεση καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους, να συνεργαστούν και να γίνουν οι καλύτεροι φίλοι.
Στην ενότητα για το << Πάσχα >> μιλήσαμε για την αγάπη που ξεπερνάει όλα τα εμπόδια και διαβάσαμε ένα πασχαλινό παραμύθι για τη διαφορετικότητα << το ομορφότερο αυγό>> του Χέλμε Χάϊντε.
Στη θεματική ενότητα << Πρωτομαγιά>> μιλήσαμε όχι μόνο για τα δικαιώματα των εργαζομένων αλλά για τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων. Φτιάξαμε τα δικά μας πανό και φωνάξαμε συνθήματα όπως: θέλουμε αγάπη, θέλουμε σχολεία για όλα τα παιδιά, θέλουμε φαγητό, κ.λ.π.
Στη θεματική ενότητα << Οι φίλοι μας τα ζώα>> επεξεργαστήκαμε πολλά παραμύθια σχετικά με τη διαφορετικότητα όπως << Ο μαύρος Κότσυφας κι ο άσπρος Γλάρος>> του Κρόυθερ Κίτυ, <<η μικρή χήνα που δεν ήθελε να περπατάει με ρυθμό >>του Dumont που μας δείχνε ότι όταν είσαι διαφορετικός κάποιοι σε διώχνουν όμως κάποιοι σε δέχονται ,<<Αχ γιατί να είμαι γάτα>> της Μαριανίνας Κριεζή, <<Ένα σκουλήκι με φτερά >>της Λήδας Βαρβαρούση στο οποίο μπορούμε να δούμε πως ένα διαφορετικό σκουλήκι γίνεται πεταλούδα,<< η καμηλοπάρδαλη που δεν έβλεπε καλά>> κ.α
Τέλος, στη θεματική ενότητα <<Καλοκαίρι>> μιλήσαμε για τη διαφορετικότητα που υπάρχει στα ζώα στη θάλασσας και στο βυθό, ακόμα αναλύσαμε, εικονογραφίσαμε και δραματοποιήσαμε τα παραμύθια: << Ο τριγωνοψαρούλης>> του Βαγγέλη Ηλιόπουλου το οποίο μιλάει για ένα ψάρι που δε μοιάζει με τα άλλα γι’αυτό οι συμμαθητές του το κοροιδεύουν. Η ιδιαιτερότητά του όμως, είναι αυτή που σώζει τα ψάρια από τον κίνδυνο και <<Το μαύρο καλαμαράκι>> της Κλαίρης Γεωργέλη που μας μιλάει για τη φιλία και ότι το παιχνίδι χωρίς φίλους δεν έχει αξία.
Δράσεις επίσης έγιναν στις 11 Δεκεμβρίου στην << Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα των παιδιών>>. Την ημέρα εκείνη τα παιδιά ζωγράφισαν τα δικαιώματά τους και έφτιαξαν μία αφίσα με το σύνθημα << Όλοι διαφορετικοί, όλοι ενωμένοι, όλοι ίσοι>>. Επίσης, στις 6 Μαρτίου <<Παγκόσμια Ημέρα Σχολικού Εκφοβισμού>> τα παιδιά δημιούργησαν μια αφίσα με τα Ναι και τα ΟΧΙ π.χ. λέμε ΝΑΙ στη ΦΙΛΙΑ ΟΧΙ στη ΒΙΑ.
Παρακολουθήσαμε επίσης μία θεατρική παράσταση της Αριάδνης Νόβακ << Ο Ηρακλής και η ελιά>> με θέμα τη διαφορετικότητα.
Τέλος, ως επισφράγισμα όλων αυτών των δραστηριοτήτων δημιουργήσαμε ένα animation με τον τίτλο << Όλοι ίδιοι, όλοι διαφορετικοί>> . Για τη δημιουργία της μικρής αυτής ταινίας τα παιδιά δάνεισαν τις φωνές τους καθώς επίσης έκαναν και τις ζωγραφιές.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα τα παιδιά ευαισθητοποιήθηκαν, άρχισαν να μπαίνουν στη θέση του άλλου,συνεργάστηκαν μεταξύ τους, έμαθαν να αναγνωρίζουν και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να δείχνουν περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, εξοικειώθηκαν με τις έννοιες που επεξεργάστηκαν, δέθηκαν ως ομάδα αλλά το σημαντικότερο ήταν ότι χάρηκαν πολύ το πρόγραμμα.Όσον αφορά το παιδί το οποίο ήταν η αφορμή να ξεκινήσει το πρόγραμμα, τα παιδιά άρχισαν να το βλέπουν με θετική ματιά, το έπαιρναν μαζί τους στα παιχνίδια τους και όταν αυτό τους άρπαζε κάποιο παιχνίδι αυτά υποχωρούσαν και του το έδιναν χωρίς εντάσεις. Μάλιστα του έλεγαν να το πάρει και μόλις τελειώσει το παιχνίδι να το δώσει πίσω. Συγκινητικός είναι επίσης, ο τρόπος που του μιλούσαν και του συμπεριφέρονταν. Ηταν πολύ τρυφερά μαζί του, το πρόσεχαν και το έπιαναν από το χέρι όταν ήταν να κατεβεί τη σκάλα. Όμως και αυτό από την πλευρά του έμαθε να μοιράζεται τα παιχνίδια και να ακολουθεί κανόνες. Προπάντων έμαθε να λέει <<ευχαριστώ >> και <<συγνώμη>>. Κλειστές ομάδες παιδιών στο νηπιαγωγείο μας δεν υπάρχουν πια. Το σύνθημά μας είναι << είμαστε όλοι φίλοι γλυκό τσαμπί σταφύλι>>.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Αγκοστίνι Σ., Πες μου γιατί δεν έχουμε όλοι το ίδιο χρώμα, εκδ. Πυραμίδα
Βαρβαρούση Λ., Ένα γουρούνι με ταλέντο, εκδ. Παπαδόπουλος
Βαρβαρούση Λ., Ένα σκουλήκι με φτερά, εκδ. Παπαδόπουλος
Beaumont E., Εικόνες από τα παιδιά της γης, εκδ. Modern times
Γιαννίκου Κ., Μιλάμε για τα παιδιά του κόσμου, εκδ. Μοντέρνοι καιροί
Γκεραλντίνε Έλ., Ο χιόνι που πέφτει, εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες
Δεληθανάσης Αστ., Τα παιδιά του κόσμου, εκδ. Δεληθανάσης
Dumont Fr., H μικρή χήνα που δεν ήθελε να περπατάει με ρυθμό, εκδ. Ηλίβατον
Gliori D., Θα σ’αγαπώ ό,τι κι αν γίνει, εκδ. Πατάκης
Ηλιόπουλος Β., Ο Τριγωνοψαρούλης, εκδ. Πατάκης
Κοντολέων Μ., Ο χιονάνθρωπος που δεν ήθελε να λιώσει, εκδ. Χαρταετός
Κριεζή Μ., Αχ, γιατί να είμαι γάτα;, εκδ. Άμμος
Κρόυθερ Κ., Ο μαύρος κότσυφας κι ο άσπρος γάτος, εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες
Μακ Κι Ντ., Έλμερ, εκδ. Πατάκη
Μακονά Ιζ,, Ο Κροκόδειλος που έτρωγε το χιόνι, εκδ. Πατάκη
Ματά Ειρ., Ο πολικός και η Μελένια, εκδ., Ελληνικά Γράμματα
Μητέρες Παιδικού Χωριού S.O.S, Παιδικά παιχνίδια απ’όλο τον κόσμο, εκδ. Πυραμίδα
Μυρωνάκη Β., Το κουβαράκι που ήθελε να αγαπάει, εκδ. Άγκυρα
Νικολούδη Φ., Το χαρούμενο λιβάδι, εκδ. Ελληνικά γράμματα
Νταρμπού Ντ., Αγκοσσού ο μικρός Αφρικάνος, εκδ. Modern times
Παράσχου Σ., Η Κοκό, εκδ. Μικρή Μίλητος
Πέτροβιτς Ανδριτσοπούλου Λ., Παραμύθια από την Αφρική, εκδ. Πατάκη
Τριβιζάς Ε., Τα τρία μικρά λυκάκια, εκδ. Μίνωας
Τσάμπρα Φ., Άνοιξη στην πολιτεία των παπουτσιών, Δημιουργικό Εργαστήρι
Τσάμπρα Φ., Ξουτ, εκδ. Μικρή Μίλητος
Τσορώνη Γ., Για άκου πιτσιρίκο, εκδ. Σαββάλας
Τσορώνη Γ., Η καμηλοπάρδαλη που δεν έβλεπε καλά, εκδ. Σαββάλας
Unicef, Μια ζωή σαν τη δική μου, εκδ.Πατάκη
Χατόγλου Ε., Το παραπονεμένο αρκουδάκι, εκδ. Σύγχρονη εποχή
Χάϊντε Χ., Το ομορφότερο αυγό
Παραμύθια που αγαπώ, εκδ. Μίνωας
Κι ένα βιντεάκι που φτιάχτηκε για τις ανάγκες του προγράμματος.
ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ
Αλληλοσεβασμός, διαφορετικότητα, ανθρώπινα δικαιώματα, αλληλοβοήθεια, προκαταλήψεις.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία θα πρέπει να μάθουν να αποδέχονται και να σέβονται τις ιδιαιτερότητες των άλλων, να κατανοούν συμπεριφορές και να συνεργάζονται με τα άλλα παιδιά. Τα παιδιά που σέβονται τη διαφορετικότητα του άλλου αντιλαμβάνονται και τη δική τους διαφορετικότητα, σέβονται τις δυσκολίες των ανθρώπων, συνεργάζονται και συμβιώνουν αρμονικά σε οποιαδήποτε κοινωνία. Επίσης, μαθαίνουν να μη φοβούνται το διαφορετικό, να μην απορρίπτουν κάτι επειδή δυσκολεύονται να το καταλάβουν αλλά να παίρνουν ικανοποίηση από το γεγονός ότι μπορούν να βοηθήσουν κάποιον. Παράλληλα, καταλαβαίνουν ότι καθένας είναι μοναδικός. Αυτή είναι εξάλλου η μαγεία της διαφορετικότητας.
ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ
Βασικός σκοπός του προγράμματος είναι η αποδοχή και ο σεβασμός στις ιδιαιτερότητες των άλλων καθώς και η απόκτηση θετικών στάσεων και συμπεριφορών που θα τα βοηθήσουν στην ενήλικη ζωή να γίνουν σωστοί πολίτες μακριά από προκαταλήψεις και μίση. Οι επιμέρους στόχοι είναι:
- Να μάθουν να ακούν και να σέβονται τις απόψεις των συμμαθητών τους.
- Να συνειδητοποιήσουν ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν θέση σ’αυτόν τον κόσμο ανεξάρτητα από χρώμα, φυλή, θρησκεία, σωματικές ή πνευματικές ικανότητες.
- Να κατανοήσουν ότι και τα άτομα με ειδικές ικανότητες έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους άλλους.
- Να ανακαλύψουν την ομορφιά της διαφορετικότητας κάθε λαού και να γνωρίσουν τα ήθη, τα έθιμα, και τον πολιτισμό τους.
- Να αποκτήσουν σχέσεις συνεργασίας και εμπιστοσύνης και να δεθούν περισσότερο μεταξύ τους μέσα από παιχνίδια ρόλων, ψυχοκινητικά και μουσικοκινητικά.
- Να εξελιχθούν σε γνωστικό και γλωσσικό επίπεδο
- Να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους.
- Να νιώσουν τη χαρά της δημιουργίας μέσα από εικαστικά δρώμενα τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο.
- Να ενισχυθεί η αυτοεκτίμηση και ο αυτοσεβασμός τους και να ξεπεράσουν τους φόβους τους.
- Να συνειδητοποιήσουν ότι η μοναδικότητα του κάθενός είναι αυτή που τον ξεχωρίζει από τους άλλους.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Για την υλοποίηση του προγράμματος εφαρμόστηκε η ομαδοσυνεργατική μέθοδος η οποία προωθεί την ανάπτυξη ικανοτήτων για επιχειρηματολογία και διαπραγμάτευση. Η μέθοδος αυτή στηρίζεται στη βιωματική και ενεργητική μάθηση, στην εργασία σε μικρές ομάδες, στη συνεργασία και στην αλληλεξάρτηση. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε η διαθεματική προσέγγιση της γνώσης εμπλέκοντας το θέμα με όλους τους τομείς της εκπαιδευτικής διαδικασίας:Φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον (εξερεύνηση του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, γνωριμία και επικοινωνία με τον άλλον, επαφή με τα ήθη και τα έθιμα άλλων λαών). Γλώσσα (προφορική και γραπτή έκφραση), Μαθηματικά (κατάκτηση προμαθηματικών εννοιών, ανάπτυξη λογικομαθηματικής σκέψης), Δημιουργία και έκφραση (μουσικοκινητικά παιχνίδια, ψυχοκινητικά παιχνίδια, θεατρικό παιχνίδι, μουσική, εικαστικά). Τεχνολογία και έκφραση (επαφή με το διαδίκτυο, ηχογραφήσεις, κατασκευή ταινίας).
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Ο εκπαιδευτικός επιβάλλεται να αξιοποιήσει τη διαφορετικότητα των μελών μίας ομάδας μέσα από διαδικασίες βιωματικού χαρακτήρα και μέσα από ομαδικές και ατομικές δραστηριότητες. Σε περίπτωση που υπάρχει στην ομάδα παιδί με ειδικές ικανότητες θα πρέπει με διακριτικό τρόπο να το βοηθήσει ώστε να καταλάβει μία θέση στην ομάδα πάντα σύμφωνα με τις δυνατότητές του. Ο δάσκαλος οφείλει να έχει το ρόλο του παρατηρητή και του ανατροφοδότη έτσι ώστε να κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον των παιδιών και να δημιουργεί τις προυποθέσεις για την ολόπλευρη και ισόρροπη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΕΩΝ
Το πρόγραμμα διήρκησε όλη τη σχολική χρονιά και συνδέθηκε με πολλές θεματικές ενότητες. Έτσι, στην αρχή της σχολικής χρονιάς τα παιδιά έπρεπε να γωριστούν μεταξύ τους ώστε να αρχίσουν να αναγνωρίζουν τις ομοιότητες και τις διαφορές τους, να μάθουν να συνεργάζονται και να επικοινωνούν. Ξεκινήσαμε λοιπόν με παιχνίδια γωριμίας, εμπιστοσύνης και συνεργασίας.
Παιχνίδια γνωριμίας
- Να πούμε τα ονόματά μας με διάφορους τρόπους (δυνατά, ψιθυριστά, τραγουδιστά, νυσταγμένα, χαρούμενα, λυπημένα, σαν λιοντάρια, σαν πουλάκια κ.ά.)
- ονόματα με πηδήματα
- Βόλευ ονομάτων
- Με μπάλα που πετάμε ο ένας στον άλλον
- Με συνοδεία μουσικού οργάνου
- Μουσικοκινητικά
- Χαιρετισμός με ένα κουβάρι νήμα ή ο ιστός της φιλίας: Σε έναν κύκλο καθένας πετάει το κουβάρι λέγοντας το όνομά του στον άλλον και κρατάει ένα μέρος του νήματος. Έτσι φτιάχνεται ένας ιστός. Ο ιστός μας κινείται σε διάφορες κατευθύνσεις με τη βοήθεια απαλής μουσικής. Πρέπει όλοι να προσέξουν να μη χαλάσει ο ιστός. Μετά ο τελευταίος αρχίζει να τυλίγει το κουβάρι λέγοντας το όνομα αυτού που συναντά και του δίνει το κουβάρι. Το τύλιγμα συνεχίζεται μέχρι να μαζευτεί όλο.
- Τα παιδιά με διάφορους τρόπους μας παρουσιάζουν τον εαυτό τους. Μας λένε ποιο φαγητό τους αρέσει, ποιο χρώμα, ποιο παιχνίδι κ.λ.π. Τέλος, συζητάμε για τις ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στην ομάδα.
Παιχνίδια εμπιστοσύνης και συνεργασίας
- Ο καθρέφτης που δε σπάει: Τα παιδιά γίνονται ζευγάρια που προσπαθούν να κουβαλήσουν ένα νοητό καθρέφτη χωρίς να τους πέσει. Oι παλάμες είναι στο ίδιο ύψος χωρίς ν’ακουμπούν μεταξύ τους. Όταν σηκώσει ο ένας το χέρι του πρέπει και ο άλλος να είναι σε ετοιμότητα, ώστε να μην σπάσει ο καθρέφτης.
- Οι γλύπτες και τ’αγάλματα: Τα παιδιά είνα σε ζευγάρια. Ο ένας είναι ο γλύπτης,ο άλλος είναι το άγαλμα. Ο γλύπτης δίνει μορφή στο άγαλμά του. Τη νύχτα ο γλύπτης κοιμάται και το άγαλμα ζωντανεύει και πειράζει το γλύπτη. Μόλις ο γλύπτης ξυπνήσει το άγαλμα πρέπει να ξαναπάρει τη μορφή που του είχε δώσει ο γλύπτης.
- Οι τυφλοί: Τα παιδιά είναι σε ζευγάρια. Το ένα παιδί είναι <<τυφλός>> και έχει δεμένα τα μάτια με ένα μαντήλι και οτο άλλο είναι << οδηγός>>. Ο τυφλός πρέπει να εμπιστευτεί τον οδηγό του.
- Μιλάω με τα χέρια σου: Δυο ζευγάρια συνομιλούν μεταξύ τους. Κάθονται αντικριστά και το ένα παιδί περνάει τα χέρια του στη μέση του άλλου παιδιού, είναι σκεπασμένο μ’ένα ύφασμα για να μη φαίνεται και δανείζει τα χέρια του στο παιδί που μιλάει.
- Καθρέφτης ο ένας τον άλλον.
Στις 6 Οκτωβρίου Παγκόσμια Ημέρα για τη Διαφορετικότητα κάναμε ανάλυση ποιήματος σχετικό με τη διαφορετικότητα και φτιάξαμε αφίσα. Τα παιδιά συμμετείχαν σε ένα θεατρικό παιχνίδι και στο τέλος πιάσαμε σε κύκλο και ο ένας μετέδιδε θετική ενέργεια στον άλλον σφίγγοντάς του ελαφρά το χέρι.
Στη θεματική ενότητα << Τα χρώματα>> αναλύσαμε το παραμύθι << Έλμερ ο παρδαλός ελέφαντας>> και κατανοήσαμε ότι ο καθένας μας έχει κάτι που τον κάνει να ξεχωρίζει. Επίσης, μιλήσαμε για την διαφορετικότητα στη φύση και δραματοποιήσαμε το τραγούδΙ <<πολύχρωμη αγάπη>>. Τέλος, φτιάξαμε με τα χρώματα του φθινοπώρου μια ζεστή αγκαλιά με τις παλάμες μας και γράψαμε το σύνθημα<< είμαστε όλοι φίλοι>>.
Στην ενότητα << 28η Οκτωβρίου-Επέτειος του ΟΧΙ>> μιλήσαμε για την ειρήνη που πρέπει να υπάρχει σε όλο τον κόσμο και είπαμε το δικό μας ΟΧΙ σε ό,τι δε μας αρέσει: στη βία, στο ρατσισμό, στον πόλεμο, στην πείνα κ.λ.π. Γνωρίσαμε τις σημαίες άλλων λαών και μάθαμε λέξεις σε άλλες γλώσσες. Διαβάσαμε, επίσης, ιστορίες και παραμύθια από άλλες χώρες.
Στη θεματική ενότητα <<οικογένεια>> μιλήσαμε για τη διαφορετικότητα στην οικογένεια δηλαδή ότι υπάρχει η μονογονεική οικογένεια, η οικογένεια με δύο γονείς ή με κανέναν, η πολύτεκνη οικογένεια κλπ.,φτιάξαμε το γενεαλογικό μας δέντρο και κάθε παιδί μας έφερε φωτογραφίες και μας παρουσίασε την οικογένειά του. Διαβάσαμε και αναλύσαμε το παραμύθι << Θα σ’αγαπώ ό,τι κι αν γίνει >> που αποδεικνύει ότι η αγάπη των γονιών δεν έχει όρια.
Στην ενότητα το σώμα μου - ο εαυτός μου κατανοήσαμε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί, έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά προσώπου και σώματος και αφού μετρήσαμε το ύψος και το βάρος μας φτιάξαμε ατομικές ταυτότητες με το αποτύπωμα μας που είναι μοναδικό όπως εμείς. Στη συνέχεια μιλήσαμε για τις αισθήσεις και αναφέραμε ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν όλες τις αισθήσεις τους όπως είναι οι τυφλοί και οι κωφοί. Μας επισκέφτηκε μια σπουδάστρια νοηματικής γλώσσας και μας έδωσε χρήσιμες πληροφορίες για τους κωφούς καθώς επίσης μας έδειξε τη νοηματική γλώσσα. Τα παιδιά έμαθαν να λένε << καλημέρα>>,<<καληνύχτα>>, τα γράμματα, τα χρώματα, τους αριθμούς και πολλές άλλες λέξεις στη νοηματική καθώς επίσης παρακολούθησαν 2 παραμύθια σε νοηματική γλώσσα (τον ψεύτη βοσκό και το λαγό και τη χελώνα). Παίξαμε πολλά παιχνίδια έτσι ώστε να τονωθεί η ενσυναίσθησή τους η ικανότητα δηλαδή να μπαίνουν στη θέση του άλλου και να κατανοούν την κατάστασή του. Έτσι λοιπόν τα παιδιά έγιναν τυφλοί και συνειδητοποίησαν πόσο δύσκολο είναι να κινηθούμε σε ένα χώρο με κλειστά μάτια. Πρέπει να ενεργοποιήσουμε και τις υπόλοιπες αισθήσεις μας. Έθεσαν προβληματισμούς για το πως θα μπορούσαν να βοηθηθούν και βρήκαν τη λύση να έχουν ένα οδηγό. Έτσι, έγιναν ζευγάρια και κάθε τυφλός είχε τον οδηγό του. Ακόμα, γράψαμε και ζωγραφίσαμε με το πόδι και με το στόμα. Τέλος, μιλήσαμε για τα συναισθήματα. Μάθαμε πως να εκφράζουμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας και κατανοήσαμε ότι η έκφρασή τους δεν αποτελεί ντροπή, αλλά τρόπο καλύτερης επικοινωνίας με τους γύρω μας. Μάθαμε να λύνουμε τις συγκρούσεις μας με τον καλύτερο τρόπο και συνειδητοποιήσαμε την αξία της διαφορετικότητας και της συνεργασίας. Ετοιμάσαμε με τα παιδιά ένα θεατρικό παιχνίδι όπου τα παιδιά έγιναν τα χρώματα του ουράνιου τόξου και έφεραν ευτυχία και χαρά σε όλο τον κόσμο. Τα χρώματα σχημάτισαν το πηγάδι των ευχών και κάθε παιδί έκανε ευχές για όλα τα παιδιά του κόσμου. Τέλος, γίναμε μάγειρες και φτιάξαμε τη συνταγή της ευτυχίας. Μέσα από το παραμύθι << το παραπονεμένο αρκουδάκι>> της Φ. Χατόγλου και το κουκλοθέατρο << Η πεντάμορφη και το τέρας>> τα παιδιά συνειδητοποίησαν ότι τους φίλους μας δεν τους επιλέγουμε με βάση τα εξωτερικά χαρακτηριστικά και ότι η ομορφιά είναι υποκειμενική. Τα μάτια της καρδιάς βλέπουν καλύτερα. Τέλος, φτιάξαμε τη φρουτοσαλάτα της φιλίας και την απολαύσαμε!
Στη θεματική ενότητα <<Απόκριες -οι φυλές του κόσμου>>. Κάναμε ένα ταξίδι με τη φαντασία μας σε όλες τις χώρες του κόσμου και συμπεράναμε ότι η Γη χωράει όλους τους ανθρώπους. Μιλήσαμε για τις φυλές του κόσμου και γνωρίσαμε στοιχεία του πολιτισμού τους. Έτσι, φτιάξαμε τα ιγκλού των Εσκιμώων, τα καπέλα των Κινέζων, τις σκηνές των Ινδιάνων. Ακούσαμε μουσική από την Κίνα και χορέψαμε το χορό του δράκου, ιερού συμβόλου της Κίνας. Μελετήσαμε την Κινέζικη γραφή και γράψαμε κινέζικες λέξεις. Μάθαμε το τραγούδι << Μια κολυμβήτρια Κινέζα>> και κατασκευάσαμε βεντάλιες και δράκους. Τέλος, φτιάξαμε από χαρτόπανο κιμονό στα οποία τα κορίτσια ζωγράφισαν λουλούδια και τα αγόρια τον Κινέζικο δράκο και έγινε μία παρουσίαση στους γονείς την Τσικνοπέμπτη. Διαβάσαμε το βιβλίο <<Πες μου γιατί δεν έχουμε όλοι το ίδιο χρώμα>> της Σάρας Αγκοστίνι και φτιάξαμε στολή Ινδιάνου και μάσκα Αφρικανού. Μάθαμε τα τραγούδια: << 10 μικρά Αραπάκια>>, <<ταμ-ταμ-ταμ>>,<<10 μικροί Ινδιάνοι>> και χορέψαμε όλοι μαζί το << Αν όλα τα παιδιά της γης>>.
Στη θεματική Ενότητα <<Άνοιξη>> μιλήσαμε για τη φύση και την ομορφιά της. Αυτό όμως που την κάνει πιο όμορφη είναι η διαφορετικότητα στα λουλούδια, στα έντομα, στα πουλιά, στα χρώματα. Καταλήξαμε, λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι αν δεν υπήρχε ποικιλία στη φύση, δεν θα ήταν όμορφη. Γι’αυτό το λόγο αναλύσαμε το παραμύθι της Φυλλιώς Νικολούδη<<Το χαρούμενο λιβάδι>> που μιλάει για την αποδοχή του διαφορετικού. Βρήκαμε κι εμείς την ευκαιρία να ζωγραφίσουμε τα δικά μας διαφορετικά λιβάδια. Επίσης, δραματοποιήσαμε το παραμύθι <<Η άνοιξη στην πολιτεία των παπουτσιών>> που μιλάει για μια πολιτεία διαφορετική από τις άλλες όπου κατοικούν παπούτσια διαφορετικά που δεν ταιριάζουν μεταξύ τους, όμως στο τέλος δείχνοντας καλή διάθεση καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους, να συνεργαστούν και να γίνουν οι καλύτεροι φίλοι.
Στην ενότητα για το << Πάσχα >> μιλήσαμε για την αγάπη που ξεπερνάει όλα τα εμπόδια και διαβάσαμε ένα πασχαλινό παραμύθι για τη διαφορετικότητα << το ομορφότερο αυγό>> του Χέλμε Χάϊντε.
Στη θεματική ενότητα << Πρωτομαγιά>> μιλήσαμε όχι μόνο για τα δικαιώματα των εργαζομένων αλλά για τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων. Φτιάξαμε τα δικά μας πανό και φωνάξαμε συνθήματα όπως: θέλουμε αγάπη, θέλουμε σχολεία για όλα τα παιδιά, θέλουμε φαγητό, κ.λ.π.
Στη θεματική ενότητα << Οι φίλοι μας τα ζώα>> επεξεργαστήκαμε πολλά παραμύθια σχετικά με τη διαφορετικότητα όπως << Ο μαύρος Κότσυφας κι ο άσπρος Γλάρος>> του Κρόυθερ Κίτυ, <<η μικρή χήνα που δεν ήθελε να περπατάει με ρυθμό >>του Dumont που μας δείχνε ότι όταν είσαι διαφορετικός κάποιοι σε διώχνουν όμως κάποιοι σε δέχονται ,<<Αχ γιατί να είμαι γάτα>> της Μαριανίνας Κριεζή, <<Ένα σκουλήκι με φτερά >>της Λήδας Βαρβαρούση στο οποίο μπορούμε να δούμε πως ένα διαφορετικό σκουλήκι γίνεται πεταλούδα,<< η καμηλοπάρδαλη που δεν έβλεπε καλά>> κ.α
Τέλος, στη θεματική ενότητα <<Καλοκαίρι>> μιλήσαμε για τη διαφορετικότητα που υπάρχει στα ζώα στη θάλασσας και στο βυθό, ακόμα αναλύσαμε, εικονογραφίσαμε και δραματοποιήσαμε τα παραμύθια: << Ο τριγωνοψαρούλης>> του Βαγγέλη Ηλιόπουλου το οποίο μιλάει για ένα ψάρι που δε μοιάζει με τα άλλα γι’αυτό οι συμμαθητές του το κοροιδεύουν. Η ιδιαιτερότητά του όμως, είναι αυτή που σώζει τα ψάρια από τον κίνδυνο και <<Το μαύρο καλαμαράκι>> της Κλαίρης Γεωργέλη που μας μιλάει για τη φιλία και ότι το παιχνίδι χωρίς φίλους δεν έχει αξία.
Δράσεις επίσης έγιναν στις 11 Δεκεμβρίου στην << Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα των παιδιών>>. Την ημέρα εκείνη τα παιδιά ζωγράφισαν τα δικαιώματά τους και έφτιαξαν μία αφίσα με το σύνθημα << Όλοι διαφορετικοί, όλοι ενωμένοι, όλοι ίσοι>>. Επίσης, στις 6 Μαρτίου <<Παγκόσμια Ημέρα Σχολικού Εκφοβισμού>> τα παιδιά δημιούργησαν μια αφίσα με τα Ναι και τα ΟΧΙ π.χ. λέμε ΝΑΙ στη ΦΙΛΙΑ ΟΧΙ στη ΒΙΑ.
Παρακολουθήσαμε επίσης μία θεατρική παράσταση της Αριάδνης Νόβακ << Ο Ηρακλής και η ελιά>> με θέμα τη διαφορετικότητα.
Τέλος, ως επισφράγισμα όλων αυτών των δραστηριοτήτων δημιουργήσαμε ένα animation με τον τίτλο << Όλοι ίδιοι, όλοι διαφορετικοί>> . Για τη δημιουργία της μικρής αυτής ταινίας τα παιδιά δάνεισαν τις φωνές τους καθώς επίσης έκαναν και τις ζωγραφιές.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα τα παιδιά ευαισθητοποιήθηκαν, άρχισαν να μπαίνουν στη θέση του άλλου,συνεργάστηκαν μεταξύ τους, έμαθαν να αναγνωρίζουν και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να δείχνουν περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, εξοικειώθηκαν με τις έννοιες που επεξεργάστηκαν, δέθηκαν ως ομάδα αλλά το σημαντικότερο ήταν ότι χάρηκαν πολύ το πρόγραμμα.Όσον αφορά το παιδί το οποίο ήταν η αφορμή να ξεκινήσει το πρόγραμμα, τα παιδιά άρχισαν να το βλέπουν με θετική ματιά, το έπαιρναν μαζί τους στα παιχνίδια τους και όταν αυτό τους άρπαζε κάποιο παιχνίδι αυτά υποχωρούσαν και του το έδιναν χωρίς εντάσεις. Μάλιστα του έλεγαν να το πάρει και μόλις τελειώσει το παιχνίδι να το δώσει πίσω. Συγκινητικός είναι επίσης, ο τρόπος που του μιλούσαν και του συμπεριφέρονταν. Ηταν πολύ τρυφερά μαζί του, το πρόσεχαν και το έπιαναν από το χέρι όταν ήταν να κατεβεί τη σκάλα. Όμως και αυτό από την πλευρά του έμαθε να μοιράζεται τα παιχνίδια και να ακολουθεί κανόνες. Προπάντων έμαθε να λέει <<ευχαριστώ >> και <<συγνώμη>>. Κλειστές ομάδες παιδιών στο νηπιαγωγείο μας δεν υπάρχουν πια. Το σύνθημά μας είναι << είμαστε όλοι φίλοι γλυκό τσαμπί σταφύλι>>.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Αγκοστίνι Σ., Πες μου γιατί δεν έχουμε όλοι το ίδιο χρώμα, εκδ. Πυραμίδα
Βαρβαρούση Λ., Ένα γουρούνι με ταλέντο, εκδ. Παπαδόπουλος
Βαρβαρούση Λ., Ένα σκουλήκι με φτερά, εκδ. Παπαδόπουλος
Beaumont E., Εικόνες από τα παιδιά της γης, εκδ. Modern times
Γιαννίκου Κ., Μιλάμε για τα παιδιά του κόσμου, εκδ. Μοντέρνοι καιροί
Γκεραλντίνε Έλ., Ο χιόνι που πέφτει, εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες
Δεληθανάσης Αστ., Τα παιδιά του κόσμου, εκδ. Δεληθανάσης
Dumont Fr., H μικρή χήνα που δεν ήθελε να περπατάει με ρυθμό, εκδ. Ηλίβατον
Gliori D., Θα σ’αγαπώ ό,τι κι αν γίνει, εκδ. Πατάκης
Ηλιόπουλος Β., Ο Τριγωνοψαρούλης, εκδ. Πατάκης
Κοντολέων Μ., Ο χιονάνθρωπος που δεν ήθελε να λιώσει, εκδ. Χαρταετός
Κριεζή Μ., Αχ, γιατί να είμαι γάτα;, εκδ. Άμμος
Κρόυθερ Κ., Ο μαύρος κότσυφας κι ο άσπρος γάτος, εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες
Μακ Κι Ντ., Έλμερ, εκδ. Πατάκη
Μακονά Ιζ,, Ο Κροκόδειλος που έτρωγε το χιόνι, εκδ. Πατάκη
Ματά Ειρ., Ο πολικός και η Μελένια, εκδ., Ελληνικά Γράμματα
Μητέρες Παιδικού Χωριού S.O.S, Παιδικά παιχνίδια απ’όλο τον κόσμο, εκδ. Πυραμίδα
Μυρωνάκη Β., Το κουβαράκι που ήθελε να αγαπάει, εκδ. Άγκυρα
Νικολούδη Φ., Το χαρούμενο λιβάδι, εκδ. Ελληνικά γράμματα
Νταρμπού Ντ., Αγκοσσού ο μικρός Αφρικάνος, εκδ. Modern times
Παράσχου Σ., Η Κοκό, εκδ. Μικρή Μίλητος
Πέτροβιτς Ανδριτσοπούλου Λ., Παραμύθια από την Αφρική, εκδ. Πατάκη
Τριβιζάς Ε., Τα τρία μικρά λυκάκια, εκδ. Μίνωας
Τσάμπρα Φ., Άνοιξη στην πολιτεία των παπουτσιών, Δημιουργικό Εργαστήρι
Τσάμπρα Φ., Ξουτ, εκδ. Μικρή Μίλητος
Τσορώνη Γ., Για άκου πιτσιρίκο, εκδ. Σαββάλας
Τσορώνη Γ., Η καμηλοπάρδαλη που δεν έβλεπε καλά, εκδ. Σαββάλας
Unicef, Μια ζωή σαν τη δική μου, εκδ.Πατάκη
Χατόγλου Ε., Το παραπονεμένο αρκουδάκι, εκδ. Σύγχρονη εποχή
Χάϊντε Χ., Το ομορφότερο αυγό
Παραμύθια που αγαπώ, εκδ. Μίνωας
