Ο τόπος που μεγάλωσα και γέλασα και δάκρυσα

Γνωριμία με τα παιδιά μιας ξένης χώρας και μεταφορά πολιτιστικών στοιχείων μέσω τηλεδιασκέψεων

Ελένη Μπαμπασάκη,  Αντωνία Καγιαμπάκη, Ισμήνη Σταυροπούλου  

(ΠΕ70 ΔΑΣΚΑΛΩΝ - elmpamp@gmail.com, ΠΕ70 ΔΑΣΚΑΛΩΝ- antoniakagiampaki@gmail.com, ΠΕ11 ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ- ismini.stavro@hotmail.com)

4ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αλικαρνασσού  

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Οι μαθητές της Γ΄τάξης του 4ου Δημοτικού Σχολείου Νέας Αλικαρνασσού συνεργάζονται με τους μαθητές του Holhousenchoule της Φραγκφούρτης της Γερμανίας και γίνονται πρεσβευτές της χώρας μας, μέσα από παρουσιάσεις και τηλεδιασκέψεις, φωτογραφικό υλικό και βίντεο.

Μέσα από τις τηλεδιασκέψεις, την παραγωγή κειμένων τις εικαστικές δημιουργίες τις μουσικές επενδύσεις και τις χορευτικές παραστάσεις τα παιδιά δημιουργούν γέφυρες φιλίας, επικοινωνίας και δημιουργούν ένα ευχάριστο κλίμα ώστε η μετάδοση της να γίνεται πιο γρήγορα και εύκολα.

ο τόπος που μεγάλωσα και γέλασα και δάκρυσα from mkonso

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ  

Επισκέψεις, βιντεοσκοπήσεις, φωτογραφικό υλικό, παρουσιάσεις (powerpoint), εικαστικές δημιουργίες, μουσική και χορευτική έκφραση

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε μέσα στη σχολική χρονιά 2014-15 σε 8 μήνες περίπου.Ορίστηκε το χρονικό πλαίσιο των 2 μηνών για κάθε ενότητα.

Ως κριτήριο επιλογής του θέματος υπήρξε η πρόταση η οποία έγινε από  τη Δ΄Τάξη του Δημ. σχολείου Holhousenchole της Φραγκφούρτης σε θέματα τοπικής ιστορίας .Το σχολείο αυτό είναι γνωστό ως σχολείο των γλωσσών, της μουσικής, της κίνησης και της φιλαναγνωσίας. Φιλοξενεί παιδιά Ελλήνων μεταναστών τα οποία προσπαθούν να σπουδάζουν την ελληνική γλώσσα και ταυτόχρονα να διδάσκονται τα μαθήματα του γερμανικού σχολείου. Επίσης η μία από τις εκπαιδευτικούς του, η κυρία Χατζηδάκη ήταν Ελληνίδα με απόσπαση σε αυτό οπότε η επικοινωνία θα ήταν ευκολότερη. Η πρόταση έγινε δεχτή αφού πρώτα έγινε συζήτηση με τα παιδιά. Έπειτα καθορίστηκε το πλαίσιο δράσης πάνω στις οποίες θα εργαζόμασταν. Η επικοινωνία αυτή έγινε και τηλεφωνικά και διαδικτυακά μέσω e- mail. Ένα επιπρόσθετο κριτήριο αποτέλεσε  η ενότητα της Ιστορίας της Γ’ Τάξης, «Μινωικός πολιτισμός» , καθώς και οι ενότητες από το μάθημα Μελέτη περιβάλλοντος  Γ’ Τάξης, «Επικοινωνούμε και ενημερωνόμαστε», «Οι άνθρωποι ζούμε μαζί».  Παράλληλα, έγινε απόπειρα διασύνδεσης με άλλα μαθήματα όπως η Γλώσσα, η Ιστορία,  τα Θρησκευτικά, η Μουσική, η Πληροφορική, η Αισθητική και Φυσική Αγωγή.

Η εργασία υλοποιήθηκε με βάση την ομαδο-συνεργατική μέθοδο. Οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες και συνέλεξαν το υλικό από το διαδίκτυο, τη βιβλιοθήκη του σχολείου και άλλες πηγές. Χρησιμοποίησαν τα στοιχεία της έρευνάς τους, ανέλυσαν, ταξινόμησαν τα δεδομένα τους και εξήγαγαν τα συμπεράσματα της έρευνάς τους.

Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί προσπάθεια απλής προσέγγισης και όχι εκτενούς εμβάθυνσης, μιας και κάθε ενότητα ξεχωριστά μπορεί από μόνη της να αποτελέσει ξεχωριστό πρόγραμμα.

Ωστόσο, ασχοληθήκαμε με ένα θέμα αρκετά ευέλικτο που μπορεί να προσαρμοστεί σε προγράμματα σπουδών άλλων χωρών. Προσφέρει τη χαρά της ανταλλαγής γνώσεων , απόψεων, ιδεών και επιτρέπει σε μαθητές και εκπαιδευτικούς να συνεργαστούν και να ενισχύσουν τις γνώσεις τους. Η βοήθεια της τεχνολογίας εξαλείφει πολλές δυσκολίες εκμηδενίζοντας τις αποστάσεις. Τα παιδιά αγαπούν την τεχνολογία, ενθουσιάζονται και έτσι μπορούν εύκολα και γρήγορα να γνωρίσουν τον τόπο μας σε άλλα παιδιά. Επίσης τους δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσουν τα παιδιά μιας ευρωπαϊκής χώρας, να συνεργαστούν μαζί τους, να αναπτύξουν σχέσεις φιλίας και στο τέλος την αδελφοποίηση των σχολείων και την υπόσχεση για μελλοντική συνεργασία.

ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Σκοπός μας είναι η γνωριμία του τόπου μας σε παιδιά χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης  και ανταλλαγή εκπαιδευτικού υλικού.

Γνωστικοί στόχοι

• Να γνωρίσουν τα παιδιά τα μνημεία του ιστορικού κέντρου της πόλης του Ηρακλείου
• Να γνωρίσουν την πόλη της Φραγκφούρτης
• Να χρησιμοποιούν τις πληροφορίες για το σκοπό που θέλουν να πετύχουν
• Να γνωρίσουν ένα σημαντικό πρόσωπο του τόπου(Ν.Καζαντζάκης, Γκαίτε)
• Να ξεναγήσουν τα παιδιά στον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού

Συναισθηματικοί στόχοι

• Να μάθουν την αξία της συνεργασίας
• Να δημιουργούν γέφυρες επικοινωνίας και φιλίας μεταξύ τους αλλά και με άλλα παιδιά στο εξωτερικό
• Να δημιουργούν ένα κλίμα ευχάριστο και δημιουργικό
• Να είναι υπεύθυνα και να χαίρονται για τις δημιουργίες τους

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΕΩΝ

Για την υλοποίηση των στόχων μας προβήκαμε στις εξής δραστηριότητες:

• Επίσκεψη στο ΚΠΕ Αρχανών, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχανών και στον Αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού
• Δημιουργία φακέλου των εργασιών μας
• Παρουσίαση μικρών βίντεο και επίσκεψη πολλών ιστοσελίδων στο internet
• Χρησιμοποίηση βιβλίων, φωτογραφιών
• Δημιουργία powerpoint και μικρών βιβλίων
• Δημιουργία αφίσας και βίντεο
• Ζωγραφική μνημείων και αποφθεγμάτων
• Κατασκευές με πηλό (κοσμήματα, σφραγίδες, πήλινα αγγεία Μινωικές τοιχογραφίες καράβια)
• Γραφή του ονόματός μας στη Γραμμική Β
• Δημιουργία Γεωφυσικού χάρτη της κρήτης με τα ιδιαίτερα γεωγραφικά χαρακτηριστικά και πολιτικού χάρτη με τα σημαντικότερα κέντρα Μινωικού πολιτισμού

1η τηλεδιάσκεψη: Γνωριμία των παιδιών μεταξύ τους και  ανταλλαγή πληροφοριών για τα σχολεία μας

Πορεία δραστηριοτήτων - προετοιμασία μέσα στην τάξη  για την 1η τηλεδιάσκεψη

• Παιχνίδια γνωριμίας και δημιουργία μικρής καρτελίτσας με  λίγα λόγια  για τον εαυτό του από τη μια μεριά και πληροφορίες για την τάξη από την άλλη
• Χάρτινες καρδούλες με μηνύματα
• Μελέτη δύο βιβλίων που παραλάβαμε από το σχολείο της  Φαγκφούρτης με πληροφορίες για το σχολείο αυτό
• Γραφή μουσικών καλωσορισμάτων
• Εκμάθηση του τραγουδιού του οποίου η αρχή αποτέλεσε και τον τίτλο του προγράμματός μας

Υλοποίηση 1ης τηλεδιάσκεψης

Ημερομηνία τηλεδιάσκεψης (μέσω skype) 5/2/2015

Την Πέμπτη 5/2/2015 πραγματοποιήσαμε την πρώτη Διαδικτυακή Επικοινωνία μεταξύ της Δ΄τάξης του Μουσικού σχολείου  της Φραγκφούρτης HoΙhausenchule και της Γ΄ τάξης του 4ου Δημ. Σχολείου Ν. Αλικ/σσού.

Η επικοινωνία αυτή έγινε με τη συμμετοχή των Σχολικών Συμβούλων, των Διευθυντών, των  εκπαιδευτικών και των μαθητών των Γ΄ και Δ΄ τάξεων στην αίθουσα της ψηφιακής τάξης του σχολείου μας.

Αφού προηγήθηκαν οι  χαιρετισμοί εκ μέρους των συναδέλφων και η ανταλλαγή των απαραίτητων πληροφοριών για τα δύο σχολεία το λόγο πήραν τα παιδιά και ομόρφυναν με την παρουσία τους το πρωινό μας.

Τα παιδιά γνωρίστηκαν μεταξύ τους. Είπαν τα ονόματά τους, και μίλησαν για τα ενδιαφέροντά τους και  τη μαθητική τους ζωή. Αντάλλαξαν πληροφορίες για το σχολείο και την τάξη τους με τη μορφή των ερωτήσεων και  των απαντήσεων. Έδειξαν τον ενθουσιασμό τους και προσπάθησαν να χτίσουν γέφυρες μεταξύ τους, ώστε η ανταλλαγή της γνώσης να γίνει πιο εύκολα και γρήγορα. Μια  μουσική καλημέρα και ένα ζεστό καλωσόρισμα βγήκε από το στόμα τους με τη μορφή μαντινάδας με τη συνοδεία της λύρας από τη συμμαθήτριά μας Ανδρονίκη. Τα παιδιά της Δ΄ τάξης επίσης τραγούδησαν για μας το “Αν όλα τα παιδιά της Γης”. Ο συντονισμός της συζήτησης γινόταν  καθ΄ όλη τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης από τους συναδέλφους και των δύο σχολείων αφού πρώτα είχε προηγηθεί τηλεφωνική αλλά και ηλεκτρονική συνεννόηση (e-maiI) για τη σωστή διαχείριση του χρόνου μας. Έστειλαν το μήνυμα της φιλίας  της συνεργασίας και της επικοινωνίας και αποχαιρέτησαν με πολλά χαμόγελα.

2η τηλεδιάσκεψη: Ο τόπος μου το Ηράκλειο – Η Φραγκφούρτη

Πορεία δραστηριοτήτων - προετοιμασία μέσα στην τάξη  για την 2η τηλεδιάσκεψη

Ορίστηκε το ραντεβού για τη δεύτερη τηλεδιάσκεψη όπου τα παιδιά θα παρουσίαζαν το θέμα της πρώτης ενότητας με τίτλο “Ο τόπος μου το Ηράκλειο” για τα παιδιά της Γ΄ τάξης και “Η Φραγκφούρτη”  για τα παιδιά της Δ΄ τάξης.

Ως εκπαιδευτικό υλικό ανταλλάξαμε τα εξής: Τα παιδιά της Δ΄ τάξης του σχολείου  της Φραγκφούρτης μας έστειλαν με το ταχυδρομείο ένα μικρό βιβλίο με πληροφορίες για την τάξη τους και τα μαθήματά τους και ένα ξεχωριστό μεγάλο βιβλίο που εκδίδει το σχολείο μέσα στο οποίο καταγράφονται οι δραστηριότητες και τα προγράμματα που υλοποιήθηκαν καθ΄όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς με πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Η Γ΄τάξη του 4ου Δημ Σχ. Ν. Αλ/σσού έστειλε αντίστοιχα ηλεκτρονικά δύο παρουσιάσεις: η πρώτη είχε τίτλο “Η παρέα μας” και η δεύτερη “Το σχολείο της αγάπης”.

• Ζωγραφική των μνημείων
• Δημιουργία Γεωφυσικού χάρτη με τα ιδιαίτερα γεωγραφικά χαρακτηριστικά του νησιού μας
• Παρακολούθηση βίντεο μικρής διάρκειας του Δήμου Ηρακλείου σχετικό με τα μνημεία του Ηρακλείου
• Επίσκεψη πολλών ιστοσελίδων στο internet
• Δημιουργία μικρών κειμένων με τις πιο σημαντικές πληροφορίες
• Εκμάθηση τραγουδιού του Γιώργου Μανωλιούδη «Ο τόπος που μεγάλωσα» του οποίου η αρχή αποτέλεσε και τον τίτλο του προγράμματός μας καθώς και του τραγουδιού «Κρήτη μου όμορφο νησί»
• Εκμάθηση κρητικών παραδοσιακών χορών( σούστα, σιγανός, μαλεβιζιώτης)
• Δημιουργία powerpoint
• Ανταλλαγή εκπαιδευτικού υλικού

Υλοποίηση 2ης τηλεδιάσκεψης

Ημερομηνία τηλεδιάσκεψης (μέσω skype) 2/5/2015

Η Δ΄ τάξη ετοίμασε μια βιντεοπαρουσίαση με τα σημαντικότερα μνημεία της πόλης τους και εμείς μία παρουσίαση με τα σημαντικότερα μνημεία του ιστορικού κέντρου της πόλης του Ηρακλείου με κείμενα και εικόνες. Τα παιδιά μίλησαν ζωντανά στην κάμερα γι΄ αυτά και έγινε η ανταλλαγή εκπαιδευτικού υλικού πάλι ηλεκτρονικά.

Συνοπτικά:

• Χαιρετισμοί από τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς
• Προβολή του powerpoint από τα παιδιά της Γ΄ τάξης και της βιντεοταινίας της Δ΄Τάξης της Φραγκφούρτης
• Τραγούδια
• Κλείσιμο με ορισμό ημερομηνίας για την Τρίτη τηλεδιάσκεψη

3η τηλεδιάσκεψη: Ένα σημαντικό πρόσωπο του τόπου μας (Ν. Καζαντζάκης – Γκαίτε)

Πορεία δραστηριοτήτων - προετοιμασία μέσα στην τάξη  για την 3η τηλεδιάσκεψη

Παρακολουθήσαμε ένα DVD του Μουσείου Ν.Καζαντζάκης με θέμα : «Ν. Καζαντζάκης ένας μεγάλος ταξιδευτής», διαβάσαμε αποσπάσματα από το βιβλίο «Αναφορά στο Γκρέκο» και από το βιβλίο «Ο Καπετάν Μιχάλης» τα οποία θεωρήσαμε ως πιο προσιτά για τα παιδιά αυτής της ηλικίας και ονειρευτήκαμε να ταξιδέψουμε στα μέρη που ταξίδεψε κι εκείνος. Τα παιδιά ζωγράφισαν τα δικαιώματά τους με βάση το απόφθεγμα: «Χαρά στο νέο που θαρρεί πως έχει χρέος να δημιουργήσει τον κόσμο, να τον κάμει σύμφωνα με την αρχή της δικαιοσύνης πιο σύμφωνο με την καρδιά του», ενώ ταυτόχρονα ζωγράφισαν εμπνευσμένοι από το απόφθεγμα: «Εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης». Παράλληλα, ήρθαμε σε επαφή με τη γραφή και το λογοτεχνικό του έργο μέσα από τα βιβλία του. Ακούσαμε τη μουσική της ταινίας: «Ο Ζορμπάς» και δημιουργήσαμε μια παρουσίαση σε power point με την αυτοβιογραφία του. Τελικά, η ενασχόλησή μας με τη ζωή και το έργο του Νίκου Καζαντάκη θεμελίωσε το δικό μας ουσιαστικό απόφθεγμα ζωής: «Εγώ μπορώ… Εγώ, Εσύ Μπορούμε!». Σε επόμενο στάδιο έγινε η ανταλλαγή του εκπαιδευτικού υλικού το οποίο αποτελούνταν από δύο  παρουσιάσεις για τα σημαντικά πρόσωπα  του τόπου(η πρώτη για τον Νίκο Καζαντζάκη και η δεύτερη για το Γκαίτε). Επιπλέον τα παιδιά της Γ΄ τάξης δημιούργησαν ένα μικρό βιβλίο βασιζόμενο σε αποφθέγματα του Καζαντζάκη. Τα παιδιά άκουσαν τον Καζαντζάκη: «Έχεις πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα».

Υλοποίηση 3ης τηλεδιάσκεψης

Παρ’ όλα αυτά δεν κατορθώσαμε να επιτύχουμε την τρίτη  τηλεδιάσκεψη λόγω πρακτικών δυσκολιών του σχολείου της Φραγκφούρτης.

4η τηλεδιάσκεψη: Αρχαιολογικός χώρος της Κνωσού (κοινό)

Πορεία δραστηριοτήτων - προετοιμασία μέσα στην τάξη  για την 4η τηλεδιάσκεψη

Το τέταρτο θέμα είχε τίτλο: «Ο αρχαιολογικός χώρος της Κνωσού». Σαν αφετηρία για το θέμα αυτό υπήρξε η μελέτη του Μινωικού πολιτισμού από το βιβλίο της ιστορίας. Στη συνέχεια πραγματοποιήσαμε επίσκεψη στο ανάκτορο της Κνωσού και ξεναγηθήκαμε στο χώρο από ξεναγό. Έπειτα επισκεφθήκαμε το Κ.Π.Ε. Αρχανών όπου υλοποιήσαμε σχετικό πρόγραμμα και γευτήκαμε τη Μινωική σούπα. Μάθαμε τα μυστικά της υφαντικής τέχνης, παρακολουθήσαμε DVD με θέμα τη ζωή στα χρόνια του Μίνωα και γίναμε έμποροι, ναυτικοί, χρυσοχόοι, γεωργοί, κτηνοτρόφοι και ψαράδες.

Αναφορικά η προετοιμασία μέσα στην τάξη:

• Δημιουργία πολιτικού χάρτη με τα σπουδαιότερα κέντρα μινωικού πολιτισμού
• Υλοποίηση προγράμματος με θέμα “Η ζωή στη Μινωική Κρήτη” στο Κ.Π.Ε Αρχανών
• Επίσκεψη στο αρχαιολογικό Μουσείο Αρχανών
• Επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού και ξενάγηση σε αυτόν από ξεναγό του συλλόγου ξεναγών Ηρακλείου
• Προβολή βίντεο από το internet και επίσκεψη πολλών ιστοσελίδων για συλλογή φωτογραφικού υλικού
• Δημιουργία κειμένων για την προβολή μικρού ηλεκτρονικού βιβλίου με θέμα «Ξενάγηση στην Κνωσό, το παλάτι με τα πολλά χρώματα»
• Συλλογή βιβλίων που έχουν γραφτεί αναφορικά με το θέμα μας
• Κατασκευή με πηλό σφραγίδων, κοσμημάτων, τοιχογραφιών, αγγείων, πλοίων
• Γραφή του ονόματός των παιδιών στη Γραμμική Β
• Δημιουργία φακέλου με πλούσιο φωτογραφικό υλικό

Υλοποίηση 4ης τηλεδιάσκεψης

Αδυναμία υλοποίησης 4ης τηλεδιάσκεψης.

Πρόσθετα σχόλια:

Αν και οι δύο τελευταίες τηλεδιασκέψεις δεν μπόρεσαν να υλοποιηθούν για τεχνικούς λόγους, προσκαλέσαμε τα παιδιά της Δ’ τάξης του σχολείου της Φραγκφούρτης να επισκεφθούν τον τόπο μας και να γνωρίσουν από κοντά την ομορφιά και τη φιλοξενία του.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την σχολική σύμβουλο κ. Μαρία Δρακάκη για την επιστημονική καθοδήγηση,  το Παιδαγωγικό τμήμα του Πανεπιστημίου του Ρεθύμνου για την τεχνική στήριξη που μας παρείχε και το Διευθυντή του σχολείου  μας, κ. Αντώνη Περισυνάκη για την βοήθειά του. Ιδιαίτερες ευχαριστίες αξίζει να αποδώσουμε στις συναδέλφους- συνεργάτες του σχολείου της Φραγκφούρτης, κ. Χατζηδάκη Σοφία και κ. Μαρούση Μαρία.

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

Βιβλιογραφία - Δικτυογραφία

Βαρελά, Α. (2001). Κρήτη,Ήρωες, τόποι, πολιτισμοί. Εκδόσεις Πατάκη. Αθήνα

Δήμος Ηρακλείου. (1961). Αναμνηστικό Λεύκωμα Νίκου Καζαντζάκη. Αθήνα

Εκπαιδευτική παρουσίαση για την Κνωσό.https://www.youtube.com/watch?v=IoX_1JnHrVA

Έμκε, Έ. (1961). Είδα κι άκουσα στην Κνωσό. Εκδόσεις Εστία. Αθήνα

Κεχαγιάς, Ν. Νίκος Καζαντζάκης, Ο άνθρωπος, ο δημιουργός, ο ιδεολόγος. Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α. Ε. Αθήνα

Καζαντζάκης, Ν. (1986). Στα παλάτια της Κνωσού. Εκδόσεις Ελένης Ν. Καζαντζάκη. Αθήνα

Καζαντζάκης, Ν. (1981). Ο Καπετάν Μιχάλης. Εκδόσεις Ελένης Ν. Καζαντζάκη. Αθήνα

Καζαντζάκης, Ν. (2009). Αναφορά στον Γκρέκο. Εκδόσεις Καζαντζάκη. Αθήνα

Μουσείο Ν. Καζαντζάκη. (2006). Νίκος Καζαντζάκης, Η ζωή και το έργο του - DVD-ROM.

Ξετυλίγοντας το μίτο της αριάδνης, βίντεο του Δήμου Ηρακλείου. https://www.youtube.com/watch?v=8KmyyNO6SOQ

Πετράκη-Μηλάκη, Μ. (2013).Η Κρήτη των αιώνων. Γραφικές Τέχνες Τυποκρέτα. Ηράκλειο

Σακελαράκης, Ι. Α. (1985).  Μουσείο Ηρακλείου. Αθήνα

Τουριστικός οδηγός. www.explorerecrete.com/greek/knossos

Τραγούδι του Γιώργου Μανωλιούδη. https://www.youtube.com/watch?v=1MPvlZD1GlQ

Φραγκιαδάκη, Μ. (2009). Νίκος Καζαντζάκης, Ανθολόγιο. Έκδοση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ηρακλείου.

Ψιλάκης, Ν.  (1997). Κρήτες Θεοί. Εκδόσεις Καραμάρωρ. Ηράκλειο

Ψιλάκης,Ν. (1997). Μίνως ο βασιλιάς της Κρήτης. Εκδόσεις Καραμάρωρ. Ηράκλειο

γκαίτε from mkonso

νίκος καζαντζάκης from mkonso

το ηράκλειο from mkonso